132
lem Deutschcm, nazwać „kombinatoryjnyrn bogactwem systemu” “. Kluczowa w tym procesie jest rola dyplomaty, jako człowieka najlepiej zorientowanego w lokalnej problematyce danego regionu czy państwa, chociaż należy odnotować coraz większy udział ekspertów akademickich z różnych dziedzin..
Jak zauważył Karl Dcutsch, polityczny proces decyzyjny polega zawsze na komponowaniu nowych informacji i starych doświadczeń64. Konieczność radzenia sobie z natłokiem in formacji uwypukla rolę odpowiedniego ich przechowywania, lak, by mogły być zmobilizowane natychmiast w razie potrzeby. Dotyczy to np. wiedzy na temat wiążących państwo zobowiązań międzynarodowych. Umiejętność wyciągania wniosków z poprzednich doświadczeń zwiększa możliwości uczenia się całego systemu politycznego i przyczynia się do wzrostu jego zdolności adaptacyjnych.
2.4. Funkcja koordynacyjna
Funkeja koordynacyjna obejmuje dążenia zmierzające do nadania spójności aktywności państwa na arenie międzynarodowej. Brak harmonizacji różnorakich poczynań państwa na arenie międzynarodowej może się bowiem przyczynić do osłabienia jego pozycji: inni aktorzy mogą próbować grać na wewnętrznych podziałach, pomniejszeniu ulega siła przetargowa państwa w negocjacjach.
Postępy internacjonalizacji i globalizacji oraz pogłębiająca się współzależność państw przyczyniły się do lego, żc granica między sferą zagadnień wewnętrznych i zewnętrznych, która nigdy nie była jednoznacznie wyznaczona, rozmyła się w swoiste kontinuum. Rezultatem tego jest poszerzenie się treści stosunków międzynarodowych". Tej dyfuzji nowych zagadnień w sferę decydowania polityki zagranicznej towarzyszy także poszerzenie się grona aktorów, którzy starają się owe zagadnienia kształtować. Profesjonalni dyplomaci zostali postawieni wobec faktu gwałtownego rozwoju wszelkiego rodzaju dyplomacji paralelnej, prowadzonej przez różne „wewnętrzne ministerstwa”, a nawet wobec wchodzenia tych ministerstw w klasyczne kompetencje ministerstwa spraw zagranicznych. Najbardziej radykalny jest ptzypadek Japonii, gdzie Ministerstwo Handlu Zagranicznego i Przemysłu cieszy się większym prestiżem i dysponuje bardziej rozbudowaną siecią stosunków międzynarodowych niż ministerstwo spraw zagranicznych. W ostatnich latach wzrosło także znaczenie różnego rodzaju kontaktów bezpośrednich głów państw i szefów rządów. Poszerzenie się liczby kwestii, które mogą stać się uprawnionym przedmiotem międzynarodowego dialogu odbija się w konieczności angażowania się przez państwo w prace i działalność najróżniejszych organizacji międzynarodowych.
w Karl W. Deutsch, TheNerves ofGoyernment: Models ofPolittcal Cummuniculion andControl, New York: Free Press 1962, s. 163—164.
Karl W. Deutsch, The Analysis af Internulional Relatiom, F.nglewood Cliffs: Prenlice Hali, Inc. 1968, s. 52.
M Starr, op.cit.. s. 79.