14071 skanuj0394

W hamulcu jednoklockowym dźwignia hamulca jest zamocowana przegubowo w punkcie 0, a klocek jest połączony sztywno z dźwignią za pomocą dwóch sworzni (rys. 15.2a). Na dźwignię działa F_n — reakcja od siły nacisku klocka na bęben, siła F potrzebna do zahamowania bębna oraz siła tarcia T między klockiem a bębnem. Dla dźwigni (i klocka) zwrot siły tarcia T jest zgodny z kierunkiem momentu obrotowego (jak na rysunku), a dla bębna — przeciwny. Wszystkie siły działają w jednej płaszczyźnie, tworząc dowolny płaski układ sił, zatem wartość siły F wyznacza się z warunku równowagi dźwigni (względem punktu obrotu dźwigni 0)

Fl-F_na+T-e = 0    (15.3)

Podstawiając do wzoru 15.3 wartość T = F„- n otrzymuje się

F-l-F_n(a-e-fi) = 0    (15.4)

Wprowadzając następnie do wzoru 15.4 wartość F„ z wzoru 15.2 otrzymuje się zależność

a — e-fA 2Mt a — e-fi

F=F_n

l

D- fi l

(15.5)

W podobny sposób można wyprowadzić wzór na obliczenie siły F przy przeciwnym kierunku ruchu obrotowego bębna niż założony na rys. 15.2#. W wyniku tej zmiany siła tarcia otrzyma przeciwny zwrot i wzór 15.5 przyjmie postać

F =

F_n

a + e- n

7

2Mj a-\-e-fx

~d~\i‘ 7

(15.6)

394