18971 IMGP08 (2)

Twórcza współpraca w małych grupach specjalistycznych jest podstawą rozwoju każdej organizacji Organizacja i 'kierowanie szkoła uniemożliwia ;powstanie takich grup w obrębie rady pedagogicznej. Dyrek-torzy, którzy otrzymują zbyt szczegółowe zalecenia *3 z góry, przestają się liczyć z inicjatywą nauczycieli, a rady pedagogiczne zmieniają się w odprawy, w cza* \ sic których nie ma miejsca na merytoryczną dy- ^ Skusję.

J. Rutkowiak {1976) w swoich badaniach nad czynnikami twórczości zawodowej nauczycieli bardzo słusznie podkreśliła, między innymi, charakter zadań zawodowych, które wykonywali oni w szkole. Badani J nauczyciele narzekali głównie na zadania niezgodne z kwalifikacjami, jak również na nadmiar zadań admi-nistracyjno-porządkowych. Mobilizowały ich natomiast zadania, które sami obmyślali na podstawie znajomości uczniów. Pisano o zadaniach, których sensu nauczyciel nie rozumiał i nikt mu nie udzielił instrukcji, podkreślano wartość dobrze uzasadnionych wskazówek i dyskusji nad wynikami pracy. Autorka uważa, że należy stwarzać nauczycielowi możliwość modyfikowania zadań zawodowych i tworzenia zadań własnych, zgodnych z ogólnym kierunkiem pracy wychowawczej w szkole, lecz uwzględniającym potrzeby środo-wdska i indywidualnych cech wychowanków.

Tworzenie zadań własnych to jednocześnie- ustalanie celów szczegółowych wychowania, jakiego wymaga wychowanie kreacyjne. Nowej rzeczywistości wychowaw- i czej nie można powołać do życia jedynie na skutek zarządzeń administracyjnych i zadań narzuconych, tylko twórczy wychowawca, dobrze przygotowany naukowo i nie działający samotnie, może sprostać temu zadaniu. Podkreślam wartość przygotowania naukowego, gdyż chodzi nie tyle o specjalistyczne wykształoe-

nie w zakresie przedmiotu nauczania, ale o pełną sa-mowiedzę pedagogiczną, opartą na szerokim zakresie nauk o społeczeństwie i człowieku. Wszyscy wychowawcy, a nauczyciele iw szczególności, powinni zdawać sobie sprawę, od czego zaletą ich sukcesy i niepowodzenia w pracy, jak równie! co zalety od nich samych, a co wynika z ich warunków i narzędzi pracy. Wiele zalety od Stylu kierowania szkołą, lecz aama szkoła może być też z pewnych punktów widzenia słabym ogniwem systemu edukacji Wiele zalety jedno* cześnie od środowiska i tych procesów socjalizacji, które ono wytwarza, a 'które często znajdują się w konflikcie z wychowaniem. Wychowanie kreacyjne zmusza do odpowiedzi na trudne pytania, dotyczące tak warunków tycia, jak i osobowości wychowanka. Co i jak należy zmieniać w otoczeniu, aby umożliwić zachodzenie pożądanych zmian w osobowości biorącej udział w tych przekształceniach — to podstawowy probiera, który decyduje o doborze szczegółowych zadań, będących podstawą planów wychowawczych.

W zdobywaniu wiedzy o środowisku i o osobowości każdego z wychowanków trzeba liczyć na pomoc specjalistów, 'którzy przygotowują odpowiednie ekspertyzy i pomagają w diagnozie, ale o całości koncepcji' wychowawczej decyduje wychowawca i jego twórcze możliwości. Jego praca jest niepowtarzalna, ma charakter nieustającego eksperymentu, którego każdy etap należy sprawdzać i doskonalić. Wymaga to nie tylko racjonalnego myślenia, ale intuicji i wyobraźni, dużej umiejętności empatii.

B. Suchodolski (1976) pisał, że; „Działalność twórcza jest bowiem tą działalnością, która nie jest wyznaczona całkowicie ani przez wewnętrzne, osobowe doświadczenia i rutynę, ani przez zewnętrzne schematy i wzory, jest działalnością, która idzie w nieznane

153