16675 PICT0009 (27)

powstałe w klasztorze franciszkanów krakowskich³. Fakty związane z elekci Bolesława nie mają jednak związku ze środowiskiem franciszkańskim j | rezultacie nie wiemy, czy zapiski z których kronikarz korzystał zawieraj, jakieś szczegóły o elekcji Bolesława, czy też szczegóły te są jego własnym domysłem⁴. Pewne przesłanki wskazują na to, że przynajmniej w czę^; dotyczącej osoby przywódcy Małopolan informacje Długosza są wiarygodn* Nie byłby to bowiem jedyny wypadek występowania Pawła z Przemankow w tej roli⁵. Możliwe, że godność biskupia upoważniała go do zwoływanu wiecu elekcyjnego i kierowania jego obradami⁶.

W przeciwieństwie do wiadomości o organizatorze elekcji jej miejs^ podane również przez Długosza budzi pewne wątpliwości. Przyjmuje on, Ig prawie jednocześnie z wiecem sandomierskim część rycerstwa i mieszczanjg oddali zamek krakowski i samo miasto Henrykowi IV. Stąd jego wniosek | odbyciu elekcji Bolesława w innej części dzielnicy. Ta wersja wydarzeń jej. jednak sprzeczna z informacjami przekazanymi przez Latopis hipacki. §1 dług tego źródła Konrad czerski, również kandydujący do tronu krakowskiego po śmierci Leszka, nie został wpuszczony do Lublina przez mieszczan, którzy zażądali od niego najpierw uzyskania poparcia obradujących w Krakowie możnych'. Oparta zapewne na domyśle wersja Długosza wydaje się mniej prawdopodobna⁸.

Imiennie możemy wskazać jedynie dwóch stronników Bolesława płockiego. Przywódcą stronnictwa był biskup krakowski Paweł z Przemanko-wa, który kierował elekcją i zapewne wysunął jego kandydaturę. Motywy jakie nim powodowały były, jak się możemy domyślać, natury politycznej. Sympatią biskupa nie mógł się cieszyć Konrad czerski, który kandydował do tronu krakowskiego już w 1285 roku wezwany przez buntujących się przeciw Lesz-kowi Czarnemu możnych. Także w 1288 roku uzyskał on poparcie pewnej grupy Małopolan⁹. Głównymi jego zwolennikami byli członkowie rodu To-porczyków - przywódcy buntu z 1285 roku, a wrogowie biskupa, którzy go uwięzili w 1283 roku¹ . Wbrew nim przeforsował więc biskup kandydaturę Bolesława. Spośród innych ewentualnych pretendentów do tronu krakowskiego na pewno nie brał pod uwagę Henryka IV. Przyczyną były ich złe stosunki oraz znane biskupowi nieustępliwe stanowisko tego księcia wobec postulatów Kościoła¹¹. Pewne znaczenie mógł mieć także fakt, że Bolesław byt prawnukiem Kazimierza Sprawiedliwego, a zatem miał do tronu krakowskiego prawa dziedziczne, natomiast Henryk IV wywodził się z linii Piastów śląskich.

Drugim znanym ze źródeł stronnikiem Bolesława z tego okresu był kasztelan krakowski Sułek z Niedźwiedzia z rodu Toporczyków . Kronika katedralna i Annales Długosza informują, że odniósł się on przychylnie do kandydatury Bolesława płockiego otrzymując od niego w zarząd zamek krakowski, co oznacza prawdopodobnie, że pozostał na urzędzie kasztelana¹³. Inne źródła małopolskie nie zawierają takiej wiadomości, lecz najdokładniej relacjonujące te wydarzenia roczniki Traski i Sędziwoja nie dają podstaw do jej odrzucenia, gdyż ich informacje nie są sprzeczne ani z Kroniką katedralną, ani z Rocznikami Długosza¹⁴.

Sułek nie spełnił jednak pokładanego w nim przez Bolesława zaufania i przekazał zamek Henrykowi IV, kiedy ten przybył do Krakowa¹⁵. Po tym wydarzeniu urywają się wiadomości źródłowe o kasztelanie krakowskim. Nie da się także wykluczyć jego śmierci.

Bolesław płocki w walce z Henrykiem IV uzyskał pomoc swoich dotychczasowych sojuszników: Władysława Łokietka, który w tym czasie zajął ziemię sieradzką i jego brata Kazimierza, a także nieco później Konrada czerskiego i Przemysła II wielkopolskiego. W Małopolsce rozgorzała wojna. Wówczas pojawiła się kandydatura Władysława Łokietka. Nastąpiło to w nieznanym bliżej czasie po bitwie pod Siewierzem (26 lutego 1289 roku). Skład stronnictwa Władysława Łokietka pozwala także wnioskować o liczbie i znaczeniu zwolenników Henryka IV, a także uzupełnia nasze informacje o innych poza Sułkiem i Pawłem z Przemankowa możnych popierających Bolesława płockiego.

Głównym źródłem pozwalającym na określenie składu stronnictwa Władysława Łokietka z tego okresu jest zachowany w oryginale jego dokument donacyjny dla arcybiskupstwa gnieźnieńskiego. Przedmiotem nadania księcia była połowa wsi Prusy leżącej pod Krakowem oraz dom w tym mieście. Drugą połowę wsi arcybiskupstwo otrzymało od Bolesława Wstydliwego, a Władysław Łokietek darowiznę tę zatwierdził¹⁶. Treść dokumentu wymaga jednak dokładniejszej analizy. Jego data -1287 rok - nie może odnosić się do czasu nadania, gdyż książę kujawski nie panował wówczas w Krakowie. Trudno wytłumaczyć także inne, sprzeczne z tą datą informacje zawarte w dokumencie. Jednak jego autentyczność zakwestionował tylko W. Karasie-wicz , nie uczynili tego natomiast obaj wydawcy¹⁸. Nie można przejść do porządku dziennego zarówno nad niezgodną z informacjami zawartymi w dokumencie jego datą, jak i nad argumentami W. Karasiewicza. Wymaga to

17

16