19376 P1190797

ni a ■ różnicowana wewnętrzni© i v jej obrębia nożna wyróżnić ontory podgrupy. Podgrupa kępińska zajmowała południovo-vschodnią Yiollto-polskę i przyległ© fragnonty kląska Środkowego i Górnego. Wytworzyła •if na taranie zajmowanym uprzednio przoz późną fazę kultury przed-lożyokiej. Początkowo, zgodnie a tradycjami kultury przedlużyoJciej, chowano tu zmarłych nieapaloayoh. Jednak już w ciągu 1X1 okreeu epoki brązu rozpowszechniło się na jej terenie ciałopalenie. Występują tu v przewadze groby ciałopalne bezpopielnicowe, obwarowane kamieniami i nakrywane często brukami kamiennymi.

Podgrupa esęatoohoweko-gliwieka wytworzyła się na terenie dorzecza górnej Warty, a zwłaszcza Li• warty, zajmowanym w II okreeie epoki brązu przez kulturę przedłużycką. V XH okreeie tej epoki występowały ta obok siebie zarówno ciałopalne, Jak 1 szkieletowe groby wyposażone w ceramikę, której ozęśó nawiązuje do form typowych dla grupy konstantynowskiej, a część świadczy o silnych wpływach ze strony grupy śląskiej /śląska ceramika guzowa/. V IV okresie epoki brązu silniej upowszechniły się na tym terenie groby ciałopalne popielnicowe. Natomiast w V okresie tej epoki ponownie na cmentarzyskach oho-wano obok elobie zmarłych spalony oh i ni ©spalony oh. V grobach szkieletowych zmarłych układano w pozycji wyprostowanej, ułożonych na wznak /tabl. XXX, 11/ wzdłuż osi półnoo - południe, skierowanych głową aa południe. Groby z reguły były obstawiano kamieniami 1 nakrywane podłużnymi brukami kamiennymi. Zmarłych wyposażano w ozdoby brązowe 1 w naczynia. Spotyka się tu przopaski ozołowo wykonane ze skóry lub tkaniny, zdobiona naszywanymi guziczkami brązowymi i przywieszanymi kółkami i skrętami z drutu brązowego. Na szyjach noszono naszyjniki brązowe. Szatę na piersi spinała szpila brązowa, a ręce zdobiono bransoletami. Spotyka się także niekiedy plorśoionłdL na palcach rąk 1 wyjątkowo na palcach nóg oraz nagolenniki na nogach. V niektórych grobach występowały brązowe siekierki, toporki kamienne, noże, ozy groolki strzał wykonane z brązu lub z lcoóci.

Groby ciałopalne Jamowe przypominały swym wyglądom często pochówki szkieletowe. Zakładano Je także w podłużnych Jamach grobowych, analogicznie zorientowanych Jak groby szkieletowe 1 obstawionych kamieniami ozy nakrytych brukiem. Ye wnętrzu Jamy rozmieszczone były •palone kości, niekiedy w porządku anatomicznym, ze szczątkami czaszki złożonymi w południowym końcu grobu, analogicznie Jak w grobach szkieletowych. V V okresie epoki brązu miała mlojsoo poważna kolonizacja przez ludność podgrupy częetochowako-gliwloklej nlo zasiedlonych dotąd terytoriów na pograniczu małopolsko-śląskim, na zachodnim przedpolu Wyżyny Krakowsko-Częstoohowekiej. W okresie tyra grupa górno

śląsko-malopolska nXXxx±m oddxlalyvtila na t«r«a Polski środkowej 1 na. xot at na KujaMy.

W okolloach Krakowa w XXX okrasi* opoki krątu vytwor«yU *lą pod-5rup*^ krakovska w wyniku praybycia na tan taran grup ludnoAol • ta* renu Śląeka. Ho terenie aajnowmym uprzednio prxa» ludno Ad kultury traolnieokloj wytworzyła eip lokalna podgrupa o "iląskla" r*e i w XXX, a tekte w XV okresie opoki brązu ląosy alf aa iląaką «rupą kultury lutyokiej . Natomiast er V określa epoki brąiu nastąpiły praekastaloenia w obrębie taj podgrupy. Obok cmentarzysk z grgbaal ciałopalnymi popielnicowymi pojawiły się tek groby szkieletowe, a in-wentars ruohomy upodobnił się do typowego dla pupy górno śląako-aa-lopolskioj, do której to pupy taliom się ta raz podpupt krakowską.

V wyniku oddziaływania podgrupy krakowskiej na półnoe 1 północny wabhdd, mm obssary połotone w dorzeczu górnej Pilicy 1 górnej Kidy, wytworsyła się tam podgrupa kielecka. V podgrupie taj poepolloie występują groby olało palmę, prtowatnls popielnicowa. Wyjątkowe są tu groby szkieletowe •

Ne wczesnej fazie grupy górno Alą* ko—małopolskiej, w XXX okrasie epoki brązu spotykamy obok siebie dwa nurty w ceramice: Jeden nawiązujący do form typowych dla grupy kona tsuityno we klej, a drugi typowy dla grupy śląskiej. V XV 1 V okresie opoki brązu wykształciła się ceramika typowa dla grupy góra© śląsko-małopolskie J. Są to naczynia w azowa te, dwuatotkowe o łagodnym raczej załomie, chropowaoene na doi— mej części brzuśca 1 zaopatrzone w obławy ty plastyczna pod tałosas. Px*óoz nich spotyka się liczno mała wazki, garnki jajowata, profllo-wame misy 1 czerpaki czy kubki /tabl. XXX, 12—15/f Pospolleia występują takte grzaohotkl gliniana. Ceramika pod względem forsy nawiąsoja do typowej dla grupy śląskiej • Charakteryzuje się jednak, w przecl-wioństwio do śląskiej, nader ubogim zdobnictwem. Przewalająca ozęAA wyrobów oeramloznyoh Jest w ogóle nie zdobiona. Formy ceramiczne wy-kształcono w najmłodszej epoce brązu prmetywały się następni# w po-ozątk&ch wczesnej epoki melasa.

f. Kultura łużycka ma SłewaeJl

Na terenie Słowacji kultura łuZyoka wykształciła się, podobnie jak w grupie śląskiej, u schyłku II okresu epoki brązu /Brąz C/. najstarsze stanowiska znane są z północno-zachodniej Słowaojt, m dorzecza górnego Wagu /Martin/. Słowacka grupa kultury luSyckieJ obejmowała pó Ino cno -zachodnią i środkową część Słowacji, położoną w dorzeczu górnego 1 środkowego Wagu, górnej Nitry i Hronu. Zalicza się do niej także zgrupowanie stanowisk ze wschodniej csęAoi Moraw, z okolic Got-