42 J. Bendkowski, G. Radziejowska
Rys. 2.1. Schemat logistycznej koncepcji zaopatrzenia Źródło: (19)
Zaopatrzenie materiałowe jest powiązane ze wszystkimi odcinkami działalności przedsiębiorstwa, w których określa się rodzaj i wielkość potrzeb materiałowych, podejmuje się decyzje w sprawie terminów dostaw materiałowych oraz kieruje się przebiegiem zużycia. Oznacza to, że oprócz związków z fizycznym przepływem materiałów w przedsiębiorstwie zaopatrzenie materiałowe jest procesem ściśle związanym z przepływem informacji.
W celu sprawnego przepływu materiałów w logistycznej koncepcji zaopatrzenia musi być prowadzona określona polityka zaopatrzenia. Jest ona skuteczna wówczas, gdy stosowane są odpowiednie instrumenty polityki zaopatrzenia. H. - Ch. Pfohl [11] wyodrębnił następujące instrumenty polityki zaopatrzenia:
• polityka produktu,
• polityka kontraktacji (polityka warunków),
• polityka komunikowania,
• polityka zakupów.
Instrumenty polityki zaopatrzenia przedstawia rys. 2.2.
Rys. 2.2. Instrumenty polityki zaopatrzenia
Źródło: opracowano na podstawie [11]
Polityka produktu
Podstawę polityki stanowi powiązanie etapu technicznego przygotowania produkcji z programem zaopatrzenia. Istotną rolę odgrywa normalizacja i ograniczenie różnorodności materiałów w procesie wytwórczym (standaryzacja, unifikacja i typizacja). Przy ustalaniu programu zaopatrzenia podejmuje się także decyzje o produkcji własnej lub zakupie w innych przedsiębiorstwach (nazywane także „Make-or-buy”) materiałów stosowanych w produkcji.
Im więcej dokonuje się zakupów, tym szybszy następuje wzrost kosztów logistycznych, ponieważ następuje rozszerzenie programu zaopatrzenia. Poza tym rośnie liczba i intensywność zależności między dostawcą i odbiorcą, gdyż zwiększa się kompleksowość logistyki zaopatrzenia. Kompleksowość tę można zmniejszyć poprzez zastosowanie koncepcji „Modular Sourcing”, która przewiduje sprowadzenie całych modułów lub zespołów funkcjonalnych (albo komponentów o złożonej strukturze) zamiast pojedynczych części od dostawcy modułów (dostawcy systemów)[l I],
Polityka kontrakcji (polityka warunków)
Przy negocjacjach ceny towaru i zakresu świadczeń należy sprawdzić, czy korzystniej jest zamówić dostawę loco fabryka i przejąć na siebie transport (lub powierzyć go usługodawcy), czy może lepiej jest uzgodnić dostawę franco siedziba odbiorcy, przy której dostawca wykonuje usługę logistyczną i wkalkulowuje ją w cenę [11].