Wietrze stanie się nasycone. Dalsze obniżanie temperatury spowoduje wytropienie się pewnej ilości pary wodnej.
Doświadczalne wyznaczenie temperatury rosy umożliwia, z pomocą tablicy 18, wyznaczenie wilgotności bezwzględnej powietrza.
Do pomiaru wilgotności względnej używa się psychrometrów. Psychrometry oparte są na własnościach powietrza pochłaniania tym chciwiej wilgoci, im jest ono suchsze. Są w tym przyrządzie dwa identyczne termometry, z których jeden ma naczyńko z rtęcią otoczone wilgotnym knotem (termometr wilgotny), drugi naczyńko gołe (termometr su-
Bys. 186-Zasada działania psychrometru
tdiy). Zależnie od stanu nasycenia wilgocią powietrza parowanie wody z gazy na termometrze „wilgotnym" będzie mniej lub więcej intensywne, a więc dzięki potrzebnemu do tego ciepłu na odparowanie, różnica wskazań obu termometrów będzie większa lub mniejsza. Temperatura wskazywana przez termometr wilgotny t„ jest niższa od tempera-tury wskazywanej przez termometr suchy t. Znając wartości obu temperatur, określa się wilgotność powietrza z odpowiednich tablic lub WZORÓW.
1#8. Wykres i-x. Obliczenie parametrów stanu powietrza wilgotnego przeprowadza się w oparciu o wzory podane w rozdz. II dla mieszanin gazów doskonałych. Jednakże wzory te są dość skomplikowane i obliczanie analityczne parametrów, lub przemian powietrza wilgotnego jest żmudne i zajmuje dużo czasu.
Wszelkie obliczenia dotyczące zagadnień, w której występuje powietrze o zmiennej wilgotności są bardzo ułatwione przy użyciu wykresu w układzie; zawartość wilgoci x kg HjO/kg suchego powietrza oraz entalpia i kcal/kg powietrza (lub kJ/kg powietrza). Wykres taki (rys. 187) jest zbudowany w ten sposób, że na osi odciętych odmierzone są zawartości pary wodnej x kg przypadające na 1 kg suchego powietrza, na osi rzędnych zaś wartości entalpii mieszaniny 1 kg suchego powietrza oraz jr kg wilgoci, tp znaczy
! s iff+aelHjO1* tW(f t+x(r + n [XIV,2J
W strefie umiarkowanych temperatur ciepło właściwe powietrza suchego przyjmuje się jako stałe cpp == 0,24 kcal/(kg*ckg) = 1,0 ltJ/(kg • deg) ciepło właściwe pary wodnej cp[li0 = 0,40 kcal/(kg • deg) =» = 1,925 kJ/kg*deg), a ciepło parowania r = 597 kcal/kg - 2500 kJ/kg. Ostatecznie dla powietrza nienasyconego
i = 0,24 t + x (597 + 0,46 t) kcal/kg powietrza suchego •> lub i = t 4- x (2500 + 1,9251) kJ/kg powietrza suchego.
Rys. 187-Wykres i-x
Na wykresie ;'-x osie x oraz i tworzą ze sobą kąt większy od 90° ’ (zwykle 135°), a więc wykres jest wykonany w układzie ukośnokątnym. Takie położenie wzajemne osi jest konieczne ze względu na to, aby uniknąć zbytniego zagęszczenia linii charakterystycznych i uczynić przez to wykres bardziej czytelnym. Na wykresie są naniesione linie stałej temperatury, czyli izotermy. Izotermy są liniami prostymi o zmiennym pochyleniu. Ponadto podane są jeszcze linie stałej wilgotności <p = const, które są liniami krzywymi. Najbardziej chorakterystyczną jest linia ip — 100%, tzn. linia nasycenia całkowitego. Nad linią tp = = 100% znajduje się obszar powietrza nienasyconego, a poniżej obszar mgły, w którym następuje wykraplanie się wilgoci z powietrza, gdyż staje się ono przesycone. W miejscu przecięcia się z linią całkowitego nasycenia ę- § 100% izoterma załamuje się I w strefie mgły ma inne pochylenie. Na wykresie naniesiona jest ponadto linia p0 = f(x), służąca do
U Określeni* I kg powietrza suchego (1 kg p.«.) oznacza, te entalpię mieszaniny o mule (11 kg odnosimy do 1 kg suchego czynnika.
293