39942 obraz8 (10)

ficzną cechą Kunapipi jest, jak widzieliśmy, inicjacyjny temat regres sus ad uterum. Spotkaliśmy go kilkakrotnie: gdy neofici wchodzą na święty obszar, gdy oczekują pod gałęziami, zawieszeni na żerdzi, wreszcie gdy uważa się, że znajdują się w szałasie Dwóch Sióstr. Jako regressus ad uterum powinno się również interpretować rytualne połknięcie przez Węża: z jednej strony, dlatego że jest on wielokrotnie opisywany jako samica³⁶, z drugiej zaś, dlatego że wejście do brzucha potwora symbolizuje również cofnięcie się do stanu embrionalnego.

Uderza nas uporczywe ^powtarzanie się motywu powrotu do brzucha pierwotnej Matki. ^Seksualne pantomimy, a zwłaszcza, rytualna wymiana kobiet — Ceremonia orgiastycznaj która odgrywa wielką rolę w kulcie Kunapipi - podkreślają, jęsz.cze) śwjgtą. atmosferę misterium prokreacji i porodu! W istocie, cały ten ceremoniał daje ogólne wrażenie, że chodzi nie tyle o rytualną śmierć, po której następuje zmartwychwstanie, ile oópełną odnowę inicjowanego poprzez ciążę i jego poród przez Wielką MatkęyNie znaczy to, oczywiście, że symbolizm Śmierci jest zupełnie nieobecny: albowiem pochłonięcie przez Węża, a nawet powrót do matczynego Brzucha, implikuje śmierć w kondycji świeckiej. Symbolizm regressus ad uterum jest zawsze ambiwalentny. Jednakże w kulcie Kunapipi dominują właśnie specyficzne cechy rodzenia i ciąży. Mamy tu więc doskonały przykład tematu inicjacyjnego, rządzonego i zbudowanego wokół idei nowych narodzin, a już nie wokół idei symbolicznej śmierci i zmartwychwstania.

INICJACYJNE SYMBOLIZMY „REGRESSUS AD UTERUM”

Temat ten odnajdujemy w wielu mitach i obrzędach inicjacyjnych.^Ideę ciąży i poroduywyraża wiele dających się ze sobą zestawić wyobrażeń: wejście do brzucha Wielkiej Matki (= Matki Ziemi) lub do ciała morskiego potwora, dzikiej bestii albo nawet udomowionego zwierzęcia. Chata inicjacyjna należy oczywiście do tej samej rodziny wyobrażeń, a dodać^musimy też jeszcze jedno, którego dotąd nie spotkaliśmy --/wyobrażeńie'ozbanaj)Na odpowiednie zbadanie wszystkich obrzędów i mitów związanych z tym tematem potrzebowalibyśmy dużo więcej miejsca, niż go mamy. Musimy zatem ograniczyć się do kilku aspektów. Dla uproszczenia wykładu zaczniemy od posegregowania materiałów na dwie grupy: w pierwszej -regressus ad uterum, nadal mieszczący w sobie pewne niebezpieczeństwo

$-

³⁶ Por. np. Berndt, op. cit., s. 24 nn.