45663 lichtarski (129)

258 6. Podejio* dyaamiaa* do zarząd nau pgediisbiontwcm

Literatura

[1]    Kupczyk A, Korolcwłka Mróz M, Czerwonka Mj Radykalne zmiany w firmie Od reengineermęu da organizacji uczącej sit Wemawa; Infor 1998.

[2]    IJchUnki J_ Współczesne koncepcje zarządzania przedsiębiorstwem - Ul o la, relacje, problemy stosowania. W: Nowe kierunki w zarządzaniu przedsiębiorstwem — koncepcje przekrojowe. Materiały konferencyjne. Wrocław: AE 1998. Prace Naukowe Akad cm u Ekonomicznej we Wrocławiu nr 784

[3]    Maałyk-Munał Ej Zarządzanie zmianami w firmie. Warszawa CIM 1995.

[4]    Mody w zarządzaniu „Zarządzanie na świec*" 1997 nr 11.

[5]    Senge P- Piąta dyscyplina. Teoria i praktyka organizacji uczących się. Warszawa; ABC 1991 [61 Wawrzyniak Bj Zrozumieć współczesne przedsiębiorstwo Wamawa: Wyższa Szkoła Przedsiębior-

aołd i Zarządzania 1998.

6.2 / Lean management jako ogólna koncepcja transformacji przedsiębiorstw

6.2.1. Istota i cele koncepcji

Obecnie zaleca się prowadzenie transformacji systemowej przedsiębiorstwa zgodnie z nową koncepcją zarządzania, która nic jest gotową receptą postępowania, ale raczej ogólną ideą podejścia do restrukturyzacji działalności podmiotów gospodarczych. Tą koncepcją jest lean management, a jej celem - dostosowanie przedsiębiorstwa do rynkowych warunków gospodarowania w drodze głębokich przekształceń jego organizacji i funkcjonowania.

Zarządzanie przedsiębiorstwem według koncepcji lean jest powolnym i ciągłym (nic kończącym się) procesem racjonalizacji całej organizacji oraz jej stosunków z otoczeniem. W wolnym tłumaczeniu koncepcja lean daje się zinterpretować jako wysmuklanie, wyszczuplanie czy odchudzanie przedsiębiorstwa. Oznacza zatem wprowadzanie znacznych zmian w zakresie działalności, w strukturze majątku oraz sposobach organizacji i zarządzania, ale także w dziedzinie przygotowania zawodowego oraz kształtowania postaw pracowników. Punktem wyjścia do tych zmian jest skorygowanie dotychczasowej koncepcji biznesu, tj. konfiguracji rynkowo-produktowo-technologiczncj i organizacyjnej zapewniającej funkcjonowanie i rozwój przedsiębiorstwa.

Zasadniczym przesianiem koncepcji lean, obok zdejmowania nadmiernego balastu, jest unikanie wszelkiego marnotrawstwa (zob. [2, s. 14]).

Koncepcja lean opiera się głównie na:

—    decentralizacji odpowiedzialności i kompetencji w powiązaniu z decentralizacją systemu informacji i samokontrolą,

—    tworzeniu małych jednostek organizacyjnych, opartych na strukturach zespołowych.

259

62. Leon managemeni jako ogólna koncepcja transformacji.,

-    elastyczności struktury organizacyjnej.

—    stałym uczeniu i doskonaleniu organizacji i jej pracowników.

Koncepcja lean nadaje priorytetowe znaczenie czynnikowi ludzkiemu w procesie

ogólnej restrukturyzacji przedsiębiorstwa, a zwłaszcza:

1. Oznacza zmianę sposobu myślenia i działania, zmianę mentalności pracowników i kadry kierowniczej przedsiębiorstwa, co wynika z nowej etyki kierowania (zarządzania). Jej zasadniczy imperatyw nakazuje traktować ludzi jako najważniejszy element organizacji, co jest przejawem humanizacji pracy.

2 Preferuje pracę zespołową oraz kolegialne podejmowanie decyzji, za których wykonanie jest odpowiedzialny każdy członek zespołu. Efektywna praca grupowa wzmacnia identyfikację i motywację pracowników.

3. Wymaga wszechstronnych kwalifikacji (uniwersalności) i postawy zaangażowania każdego pracownika.

Nic wyczerpuje to oczywiście listy wymagań i cech, które są właściwe koncepcji lean\ wymusza ona ponadto upowszechnienie dostępu do informacji. Informacje nie są atrybutem władzy, lecz mają być dostępne w każdym miejscu pracy i w bieżącym procesie usprawnień: są gromadzone i preparowane tam, gdzie mogą być pomocne w procesie doskonalenia pracy. Nietrudno zauważyć (zob. tab. 3X że przedsiębiorstwo zarządzane tradycyjnie różni się od realizującego koncepcję lean management również innymi, bardzo Istotnymi cechami.

Tabela 3. Różnice między przedsiębiorstwami urządzanymi w od ług odmiennych zaud

Przedsiębiorstwo zarządzane tradycyjnie	Przedsiębiorstwo urządzane zgodnie z koncepcją lean
1. W dziedzinie produkcji
• zakłady wyspecjalizowane	• zakłady o zmiennym procesie
• ograniczona integracja procesu produkcyjnego (orientacja na procesy cząstkowe)	• wysoka integracja procesu produkcyjnego (orientacja na wykonanie produktu)
• długi czas przezbrajania maszyn (zmiany oprzyrządo w ani aj	• krótki czas przezbrajania
• długie cykle produkcyjne (mm. wskutek dużych seni produkcyjnych)	• krótkie cykle (mJn. wskutek małych, nawet jednostkowych serii)
• złożone i mało przejrzyste procesy technologiczne	• uproszczona i bardzo przejrzyste procesy technologiczne
1 W dziedzinie zaopatrzenia i zbytu
• współpraca z widoma dostawcami sprowadza się głównie do egzekwowania zawartych umów	• długoterminowa współpraca z ograniczona liczbą bczpoirednich dostawców
• dostawy materiałowe są uzależnione od dostawców i najczęściej wymagają magazynowania u producenta	• zakres i termin dostawy jest dokładnie określony przez producenta, a materiały trafiają bezpośrednio do produkcji (zasada just-in-•limę)