45909 skanuj0024 (205)

5.2. Zasoby i walory przyrodnicze 91

to bardzo wyraźne odzwierciedlenie w kierunkach wyjazdów weekendowych, a także w lokalizacji „drugich domów” [Kowalczyk 1994], Innym przykładem potwierdzającym słuszność tej tezy może być coraz większe zainteresowanie turystów odwiedzaniem parków narodowych i rezerwatów, gdzie głównymi walorami (obok świata zwierzęcego oraz obiektów przyrody nieożywionej) są zachowane w stanie pierwotnym zbiorowiska roślinne.

Tabela 3. Ocena warunków przydatnych do kąpieli

Szerokość akwenu zbyt płytkiego do kąpieli		Charakter dna akwenu		Liczba dni latem z temperaturą wody 18-20°C		Prędkość prądu		Pow. pokryta szatą roślinną na 100 m linii brzegowej
metry	pkt.	budow^;a	pkt.	liczba	pkt.	m/s	pkt.	%	pkt.
5- 10	4	piasek	4	80	4	0	4	0	4
10-20	3	żwir	3	60-80	3	0-1	3	0- 10	3
20-40	2	kamienie	2	50-60	2	1 -2	2	10-50	2
40- 100	1	glina	1	30-50	1	2-3	1	50-80	1
ponad 100	0	muł	0	50	0	3	0	80	0

Źródło: N.S. Mironienko, I.T. Twierdochlebow [1981].

Ważnym walorem przyciągającym turystów są osobliwości przyrody nieożywionej. Jednymi z głównych atrakcji turystycznych Australii (obok Wielkiej Rafy Koralowej) są ostańce Olgas oraz Ayers Rock; w przypadku Stanów Zjednoczonych podobną rolę odgrywają Wielki Kanion Kolorado, wodospady Niagara, gejzery w Parku Narodowym Yellowstone lub malownicze ostańce skalne w parkach narodowych Bryce Canyon, Zioń i in.; w Wietnamie jedną z głównych atrakcji jest usiana wapiennymi wysepkami zatoka Ha Long (również krajobraz krasowy w rejonie Kuejlinu jest jednym z częściej odwiedzanych przez turystów miejscem w Chinach); w Turcji turyści chętnie odwiedzają rejon Goreme (ostańce tufowe); we Francji i Wielkiej Brytanii atrakcją są klifowe wybrzeża po obu stronach kanału La Manche; w Słowenii, Słowacji i na Węgrzech jednymi z częściej odwiedzanych przez turystów miejsc są jaskinie; we Włoszech i na Hawajach wulkany Wezuwiusz oraz Kilauea; w Zimbabwe miejscem takim są Wodospady Wiktorii itd. Również w Polsce przyroda nieożywiona przyciąga turystów: np. skałki wapienne i jaskinie na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej, wąwozy lessowe koło Sandomierza i Kazimierza Dolnego, przełom Dunajca w Pieninach, wydmy w rejonie Łeby lub doliny tatrzańskie.

Szczególne znaczenie dla turystyki mają parki narodowe, rezerwaty itp.; np. utworzony w 1960 r. w pobliżu Gdańska rezerwat przyrody „Ostrzycki Las” (o powierzchni 55,13 ha), położony w środkowej części Pojezierza Kaszubskiego w gminie Stężyca, ma duże znaczenie nie tylko z powodu rzadko spotykanych zbiorowisk roślinnych (szczególnie cenna jest wilgotna buczyna nawapienna), ale również ze względu na to, że znajduje się w strefie wypoczynku weekendowego mie-