46100 S5005170

Pec II była zfejmć i prvni shodnń co do tvaru, konstrukcc i vcIikosti. Kychtovż kupole vSak była rfóem znićena, takie jilovd iachta sc zachovala jen do v^ic aai 20 cm, t. j. do Arovnć popelovitć Jedć vrstvy. Spodni ćdst była zahloubena stcjnym zpAsobem aż na rostłć ji!ovć dno. Uvnitf Jachty nad nlstćji był zjiitćn ztuhly obsah, ktcr^ sc sklddal ze strusky, promiSenć palivem a patrnć i z tvofici sc lupy - je moźnć, że tavcbni proces v tito pcci nebył dokonćen, zatim co pec I była vyprdzdnćna (abr. 34).

Jak jsem był jiż uvcdl, nalezly sc u obou pcci stfcpy, kterć je możno oznaćit jako mladolatćnske {obr. 34: a-b). U nedalekćho kamcnnćho bloku była sebrdna dalii kera-mika. Mezi ćetn^mi fragmenty misek se zatażenyini nebo s oyalenyini okraj i były za-stoupeny takć hrubć stfcpy z nadob, robenych v ruce. Były yypdleny do cihlovć ćcrvenć barvy. Kromć toho był u okraje kamennćho seskupeni nalezen hrot żcleznćho dlatovi-tćho ndstrojc Ćtvcrcovćho prAfezu, jehoż prAmćr był asi 15 mm. V blizkosti pcci pr^ było też misto s ndpadnym mnożstvim dfevćn^ch uhlikA. Nebudeme daleko pravdy, oznaći-me-li je jako misto, kde było skladovdno palivo na hromadć.

Asi 250 m jihovychodnć odtud była nalezena ćdst hranolovite dyznovć cihiy (zi X8,5 cm) o zachovane delce cca 5 cm [obr. 34: vpravo dole), uprostfed s otvorcm asi dvoucentimetrov^m.⁶⁷

Po vdlce (r. 1947) se kopały v blizkosti podbofanskć spałovny zdklady domu, pfi ćemż se naraziło na vyskyt hradiitnich strepA a vc vćtżi hloubce udajne bylanskych strepu. Kromć keramiky se naiel i kus Fe-strusky.⁸⁸

Vyklad podboranskych nalezu neni snadny. Pokudjde o stavbu peci, predpokladam, że do tmave kultura! nebo humosni vrstvy, ktera tehdy tvofila povrch, były vyhloubeny lahvovitć jdmy, ktere tolik pfipominaji pece v Chyni. Nad tćmito zahloubenymi nistć-jemi były, na rozdil od hutć kostomlatske, postavcny z żdrovzdornć §amotovitć hliny vdlcovite śachtice se zuzenou kychtou. Bćhem funkce dilny narostla pak jeśtć kulturn! vrstva alespoń ćdstećnć jeStć o vrstvu popelovitou, kterd zasypała tipati obou jilov^ch ndstaveb. Pnvod vzduchu byl nejspiSe umćly. K tćto domnćnce nds vede ndlez dyznove dhly na temż naleziiti, kterd była urćena k zasazen! do otvoru v pecni stćnć. V jej im prAduchu pak było zasazeno ust! jednoduchćho dmychadla z organickeho materiału. V praxi se pouż!valo tćchto dyznovych cihel v mnoha pfipadech tak, że po zapdleni nałożę otvorem ve stćnć se tento otvor ucpal dyznou, także po nćkolika ddvkdch rudy było możno zaćit s dmychdmm. Kdyź dostoupil źdr urćite vySe (zda se, że k tomu było zapotreb! nejmćnć 1100-1200 °G), była vćt§ina rudni hluSiny roztavena a sloućila se 8 podstatnou ćdsti kysłićniku źeleznateho (FeO) v tekutou nebo polotekutou strusku. Protoże hładina strusky chrdnila tvofici se źeleznou łupu na dnć pece pred druhotnou oxydaci vhdnćnym vzduchem (coż było zvldStć duleżite u peci s umćtym dmychamm), była u nćkterych peci nechavdna v nistćji. Teprve kdyź nastało nebezpeći, że struska zaleje formu a pferuśi tali, była dmychadla odstavena, dyznovć cihiy vyjmuty a pfeby-

ⁿ Nilezovd zprdva A. Raiła z dubna 194.3 jest uloźena v archivu AO v Praze pod ćj. 948/46. Pece jsou uvćdćny jako itfedalatćnskć.

^w Zpriva M. Macka z Podbohui (archiv A O Praha, ćj. 4008/47) uvidi nilez strusky s pecemi, kterć prf NĆmci odvezli. Podkrułnohorsky haUtatsty sidliStni materii! mUe j(t hluboko do doby latćnskć (Gitoliby, Tuchomyłl, DobHćany, Hostomice).

KWE fi"•s^stsaMrt?. 0i±Mtm

m :-.' '

/

Obr. 94. Podbofany - lattaski huf (podle Raua, archiv AO). Vysvitlivky: I sprai, a unaWt klina, 3 vypilcnć *ttnjr,

4    vntvn prikinysIov6ho odpadu (stroska, popel, uhliky), 5 Fe-stroska + dfcvfnf uhlt, C slruskovA krosu na sltaich pcci, 7 kul turni vrstva, 8 kousky vypńlcnćho yymazini, x a-to stfcpy, vpravo dole dyxnovi cihla a prostoru aa spa-lovnou. - Abb. 94. Podbofany (Podenam) - Latłocacitficbc Eiscnschmclzc (nach Ratt, Aichiv d. Arch. InaC). Er* klilrung: 1 LfiB, 2 dunkler Lehm, 3 fcstgcbnuintc Windę, 4 Schicht mil Industricabfall (Schlacie. Asche, Holakohle),

5    Eiscnschinckc + Holakohle, 6 Innere Schlackcnkrustc, 8 StOcke der gebrannten Ausklridung, a a-to Scbcrben,

recbta untcn: der DOsensicgel aus dem Raum hintcr dcm Betriebagcbiude

119