page0097

89

Reszka — ResRytt-irasza

gelicorum Libr. II (Neapol, 1596, w 4-ce). 1) Przestroga paslyrska do miasta warszawskiego (Poznań, 1585, w 4-ce).    5) Epistolarum familiaruni

Liber I (Neapol, 1594, w 8-ce). W tein dziele niezmiernie rządkiem, znajdują sic listy do różnych osób w kraju i za granicą, powagą znamienitych. Drugi tom tychże listów wyszedł później, pod tytułem: Epistolarum pars posterior (tamże, 1598, w 8-ce).    6) Piarum meditationum progimnasmafa (tamże,

1594). Jest to zbiór rozmaitych drobnych pism autora i wierszy łacińskich i greckich. 7) De rebus in electione, profcctione et coronatione Henrici Re-gis (Rzym, 1574, w 4-ce). Dzieło bardzo rzadkie, zawiera zbiór rozmaitych autorów piszących o elekcyi króla Henryka_ 8) Dc Stanislai Hosii S. R. E. Cardinalis Vita (tamże. 1587, w 8-ce; wyd. 9-gie Oliwa, 1680; trzecie najlepsze tamże, 1690).    9) Epistoła de transit u et dormitione D. S. Hosii (Paryż, 1589, w 8-ce).    10) Spongia qua obsterguntur comitia et malediola

Fquitis Poloni contra Jesuitas (Kraków, 1590, w 4-ce; wyd. 9-gie Ingolstadt, 1591; wyd. 3-cie Neapol, 1599). Jest to obrona jezuitów przeciwko pismu Wojciecha z Kalisza (ob.).    11) Rozmowa o śmierci człowieka z duchem

(Kraków, 1675). Dzieło to autor napisał po łacinie, przełożył zaś na polski jakiś bezimienny, oznaczony głoskami M. A. S. 19) De rebus geslis Stćphani I Pol. Reg. contra magnum Moschorum Ducem narratio (Rzym, 1589, w4-e). Są to szczegóły wypraw wojennych króla Stefana. 13) Epistoła ad Pontip-eum Max. de capto M*ximiliano ad Byczy nam (tamże, 1588, w 4-ce). Zostawił w rękopismaeh które przez niego w testamencie przekazane, dotąd znajdują sic w biblijotece akademii krakowskiej Acta legationis ad S>xtum V, Rem-publieam Yenetam et ferdinandum M. D. Florentiae et Ferrarae Acta Ilmi Cardinalis Iiossii Diarii et Episfolae etc. Wiele listów Reszki do Króla Zygmunta III, Anny Jagiellonki i znakomitszych osób w kraju, wydrukował Ambr. Grabowski w Starożytnościach bisior, pols., tom II, str. 356. F. M. S.

Reszyd-pasza (Reszyd-Mnstafa-Mehemed-pasza), mąż stanu i głowa stronnictwa reformy w Turcyi, urodź. r. 1800, rozpoczął swą karyjerę r. 1890 w wydziale spraw zagranicznych dywanu, jako amedi (sprawozdawca). W czasie wojny porty z Egiptem, posłował do Ibrahima-paszy, po bitwie pod Konich r. 1839. Sułtan znając jego zdolności, obeznanie z cywilizacyją zachodu i umiarkowanie, wyniósł go r. 1837 na ministra spraw zewnętrznych. Odtąd stał się on duszą wszelkich reform, za pomocą których Mahmud pragnął odrodzić dążące ku upadkowi państwo ottomańskie. Po przełamaniu wielkich trudności, zawarł on roku 1838 traktat handlowy z Angliją i Francyją. Zagrożony atoli w swej pozycyi przez wpływ staro-tureckiego stronnictwa, udał sio w jesieni roku 1838 jako poseł nadzwyczajny sułtana do Londynu, Berlina i Paryża, gdzie bronił sprawy sułtana przeciwko wice-królo-wi Egiptu. Po nieszczęśliwej bitwie pod Nisib, powołany znów we Wrześniu 1839 r. na ministra spraw zewnętrznych, rządził państwem pod wezyratem Chosrew-paszy i starego Halil-paszy i rozprzężeniu wewnętrznemu niezmordowanie starał się zapobiedz. Na wzór konstytucyjnego państw zachodnich systemu, wypracował on hattiszeryf w Gulhane i do ogłoszenia go skłonił sułtana w Listopadzie 1839 r. Przeprowadzenie jednakże owej reformy pizy ówczesnym stanie rzeczy, było prawie niepodobieństwem. Łatwiejszemi okazały sio zabiegi w Londynie czynione około umocnienia przymierza poczwórnego, dokonania wyprawy syryjskiej i upokorzenia paszy Egiptu. Intrygi se-rajowe, spowodowały upadek Reszyda w r. .1841, którego wysłano do Paryża, gdy miejsce jego zajął Rifat-pasza a wezyrem został Izzet-Mehmed-pasza,