46529 Obraz6

AUDI 80/90 Sprzęgło

Sprzęgło

W samochodach z przekładnią zmianową sprzęgło spełnia podwójną rolę. Przede wszystkim pozwala na rozdzielanie połączenia silnik - przekładnia, bowiem tylko przy nie obciążonej skrzynce biegów możliwa jest zmiana biegów. Po drugie, w trakcie ruszania z miejsca, sprzęgło łączy w miękki sposób pracujący silnik z nieruchomymi częściami napędu.

Działanie sprzęgła

Przenoszenie mocymiędzy silnikiem a napędem odbywa się za pomocą sprzęgła. Działanie sprzęgła opiera się na zjawisku tarcia i można to przedstawić w następujący sposób: dwie powierzchnie styczne biorą trzecią w kleszcze i trzymają tak mocno, że musi ona wirować z dwoma pozostałymi. Rzecz w tym, aby możliwe było przerwanie owego połączenia w dowolnej chwili, w przeciwnym przypadku oba moduły mogłyby być równie dobrze skręcone ze sobą na stałe.

Na stałe z silnikiem połączone są: koło zamachowe oraz obciążona sprężyną tarcza dociskowa. Pomiędzy nimi znajduje się tarcza zabierakowa zazębiona na stałe z wałkiem przekładni.

Ważną rolę spełnia także łożysko wyciskowe: podczas naciskania pedału sprzęgła zostaje ono za pomocą układu włączającego sprzęgło (patrz następny rozdział) dociśnięte do tarczy dociskowej, przejmując do pewnego stopnia siłę sprężyny tarczy dociskowej.

Tarcza zabierakowa zostaje dzięki temu uwolniona ze swego położenia przymusowego i może obracać się swobodnie pomiędzy tarczą dociskową a kołem zamachowym. Między silnikiem a przekładnią nastąpiła przerwa w przenoszeniu siły. Jeżeli pedał sprzęgła zostaje zwolniony, sprężyna talerzowa tarczy dociskowej dociska tarczę zabierakową ponownie do koła zamachowego, następuje połączenie wszystkich trzech części i moc silnika może zostać przeniesiona na napęd.

Układ włączający sprzęgło

Siła użyta do wciśnięcia pedału sprzęgła musi zostać przeniesiona na łożysko wyciskowe. W Audi odbywa się to hydraulicznie - jak w przypadku hamulca. Podczas wciskania pedału sprzęgła, tłok w cylindrze przy pedale sprzęgła wypiera określoną ilość cieczy i wtłacza ją do cylindra przy przekładni. Tam tłok wysuwa się nieznacznie z cylindra i porusza w ten sposób dźwignią łożysko wyciskowe.

Żywotność sprzęgła

Jak omówiono w rozdziale ‘Działanie sprzęgła", każdorazowe użycie sprzęgła powoduje, iż okładzina tarczy zabierakowej ślizga się po współpracującej powierzchni i przez to nagrzewa się. Szczególnie wpływa na zużycie ruszanie z miejsca przy wysokich obrotach silnika, ruszanie przy włączonym drugim biegu oraz jazda przy częściowo wciśniętym pedale sprzęgła.

Mechanizm sprzęgła:

1 - tarcza zabierakowa, 2 - tarcza dociskowa, 3 - łożysko wyciskowe, 4 - dźwignia sprzęgła, 5 - tuleja prowadząca łożyska wyciskowego, 6 - cylinder przy przekładni, 7 - cylinder przy pedale, 8 - pedał sprzęgła

115