68
Rozdział 4- Ciągi i szeregi
Ą.2. Szeregi liczbowe
2 N
Uwaga 4.37. Bezpośrednio z definicji zbieżności szeregu wynika, że jeśli ma-
00
my daną dowolną liczbę naturalną k, to szereg Y2 an jest zbieżny wtedy i tylko
n= 1 00
wtedy, gdy szereg Y2 an jest zbieżny. Wynika to z prostej obserwacji, że ciąg
n=k
N k—1 N N
an = Y2 an + E an jest zbieżny wtedy i tylko wtedy, gdy ciąg Y2 an jest
n=1 n= 1 n=/c n=k
zbieżny.
Zastanówmy się, jaki warunek musi spełniać ciąg (an)^Ll5 aby „była szansa”
00
na zbieżność szeregu Y2 an.
n=1
Twierdzenie 4.38 (warunek konieczny zbieżności szeregu). Niech dany
00
będzie ciąg (an)^=1, an G M. Jeśli szereg an iest zbieżny, to ciąg an jest
n—1
zbieżny do 0 (an —> 0).
00
Dowód. Zauważmy, że — sn — sat-i- Jeśli Y2 an jest zbieżny, to sjv —* s,
n=l
zatem a/v = sn — sa/-i —> s — s = 0. □
00
Przykład 4.39. Szereg jest rozbieżny, ponieważ —► y = 1.
n=l
00
Przykład 4.40. Szereg Y2 -, zwany szeregiem harmonicznym, jest rozbieżny.
n=l
Spełnia on warunek konieczny, gdyż ^ > 0. Jeśli szereg ten byłby zbieżny, tzn.
N
an = sN -> s, wtedy:
n=l
_1__1— ... —i L_ >
N+2 ^ ^ 2N ^
n= 1
Sfsj "b 2/v ~b ' ' ' ~b 2/V ^./V “b -N ‘ 2/v J- 2’
zatem S2N > s/v + 5. Obliczając granicę przy iV —► 00, otrzymamy s > s + czyli 0 > 5, co prowadzi do sprzeczności.
00
Przykład 4.41. Rozważmy szereg Szereg ten jest zbieżny, gdy a > 1,
n=l
a rozbieżny, gdy a ^ 1. Przypadek a = 1 był pokazany w przykładzie 4.40. Pozostałe przypadki zostaną udowodnione w przykładzie 8.33.
Następne twierdzer konsekwencją twierdze:
Twierdzenie 4.42. N
00
(1) Jeśli szeregi Y J
n—1
00
oraz J](an + 6n
71=1
00
(2) Jeżeli szereg Jj,
n=1
oc
oraz can = c
71=1
Kolejne twierdzeń jeśli się je porówna z :
Twierdzenie 4.43 (1
ne są ciągi (an)£L1; (
(1) Jeśli 0 ^ an ^ b
oc
t: a7i-
71=1
(2) Jeśli 0 ^ an ^
00
szereg X) 6n.
71=1
Dowód. W przypad
Ciąg t]y jest rosnący Stosując twierdzenie otrzymujemy 0 ^ s an ^ 0 dla n G N, w
dzenia 4.23 - ciąg 6 W przypadku dowo<