50227 Zdjęcie1478

demokratów Jako „oportunlntów historycznych". To on także podkreślał, te aktualna konkretyzacja Ideałów indywidualizmu, czyn idea osobowości wolnej (oświecenie) i idea osobowości niepowtarzalnej (romantyzm), „nic Mtmnowią ostatniego ałowa Indywidualizmu — i może nie dająca aią przewidzieć praca luds-kości a tworzy coraz liczniejsze I coraz hardziej zróżnicowane formy, przy pomocy których ueobowośó ludzka utwierdzi się I dowiedzie wartości swego Istnieniu” ⁴.

O roli. Jaką w myśli atmmlowaklfj odgrywa pojęcie Jednostki I Indywidualizmu (roli, która upoważnia do- mówienia o indywiduallimłe aksjologicznym), świadczy najdobitniej analiza funkcjonowania jednostki I opis roli pierw ia-stka indywidualnego zarówno na płassetyini* orgamaacjt społecznej, jak twórczości kulturalny Sknmel sauważyL to o Ue w sferze tycia spośecflMgp JwhdaaBk^H i ..atoimsaeia*' ko.

są dtz jedaoatki korzystne, gdyż dostarczają azMtnago porasna wolność i. swobody i mm aa pełniejszą realizację niż w żofcwiiTlii lhnmngf niiri■ snyn i i unifikowany*. o tyle w sferze kultury obiekty .ree; są to zjawiska inarinir bardziej dwnsoaczne. po-mewai: zarazem wspierają i utrudnia ją sonroj indywidualny. O tym. te tak jest, świadczą największe dokonania i dzieła kultury obiektywnej — tragiczny konflikt jednostki polega na tym, że ewolucja kultury obiektywnej, do której przyczynia się najbardziej swoją twórczością, oznacza Jednocześnie rozpłynięcie ilą, osłabienie pierwiastka indywidualnego. Pod tym względem ewolucja samego bytu społecznego Jest dla Jednostki zjawiskiem korzystniejszym, bowiem ostatecznymi produktami rozpadu dotychczasowych form społecznych są rosnące zróżnicowania i indywidualizacja ele-« G. Słmmel: Socjologia, Warszawa 1975, s. 105.

jedno*tka „odgrywa" włune 'u^zwalsiiie "iię 1 ograniczeń nakładanych przez inne sposoby uspołecznienia. SimmeJ anaiizował bocznie gry, obyczaje, modę, życie towarzystkie, kładąc nacisk na twórczość i jednostkowe poczucie swobody; „Poniewst towarzyskość w iwoj postaci właściwej nie ma Żadnego celu rzeczowogo, żadnej treści i żadnych konsekwencji zewnętrznych pozo obcowaniem czysto towarzyskim, zasadza się więc całkowicie m uczestniczących w niej osobach, Jedynym dążeniem Jeet spełnienie tego obcowania, w najlepszym razie pomięć o nim, tak ii uwarunkowania i rezultaty obcowania towarzyskiego oęraniczaja się do uczestników (...) w towarzystwie szczególne znaczenie zyskuje poczucie taktu, ooo bowiem kieruje procesem przystosowania się'jednostki w Jej stosunkach z in-_cvai tam, gdzie czynnikiem regulującym me są zewnętrzne bądź bezpośrednio egoistyczne interesy. Prawdopodobnie specyficzną funkcją taktu Jest określanie granic indywidualnej spontaniczności, manifestowania swego Ja, duchowych i materialnych rewindykacji zgodnie z nakazami praw społecznego otoczenia"*.

iiustru .7vm u-Ciekawym przykładem lestiIS7^m k!^orunek “intereiowari Simml* .    . ^ & ^interesowanie tymi przejawami

Zainteresowanie Simmla najróżniejszymi zjawiskami społecznymi często ezplicite prowadziło do wyrażenia poglądów wartościujących, które wykazywały miejsce, jakie w jego systemie wartości zajmuje jednostka i indywidualizm, Na przykład pisząc o prostytucji pod-krcżltł, U najważniejszym elementem tego

•    Obłorwncje na temat zasady indywidualizmu u-^c“^rP^“‘^ulr * rwprswy D. Urtne’1 otwlorain-

Slmmoton Indtołduality and Sorial Form*, Chicago 1171, a. XLII-XLIH,

•    O. Slmmol: Socjologia*, ». 57—58.

109