50859 Zasady Wykładni Prawa L Morawski4

■ ■ Zasady wykładni prawa ■ ■

jako normy absolutne, czy też bezwzględne, a zatem normy, które muszą być zrealizowane w każdym przypadku i w nieograniczony sposób. W tym duchu na przykład NSA dochodzi do wniosku, że „konstytucyjna zasada równości wobec prawa nie może być rozumiana jako wartość bezwzględna. Jej granice wyznaczają też inne zasady konstytucyjne oraz przepisy szczególne” (wyrok NSA z dnia 14 marca 2006 r., I OSK 67/06, LEK nr 198281, NZS 2007/1).

Mówiąc o konfliktach zasad z innymi przepisami prawnymi uwzględnić trzeba dwie okoliczności. Po pierwsze, hierarchię pozostających w konflikcie przepisów i w związku z tym odróżnić konflikty wertykalne (pionowe) i konflikty horyzontalne (poziome), po drugie kwestię, czy chodzi o konflikt zasady ze zwykłym przepisem prawnym, czy też o konflikt zasad. W kwestii konfliktów wertykalnych obowiązuje oczywiście reguła, że wszystkie normy niższego rzędu, bez względu na to, czy są zasadami, czy zwykłymi regułami, muszą być interpretowane zgodnie z normami wyższego rzędu. W przypadku konfliktu norm na tym samym poziomie hierarchicznym, w razie konfliktu zwykłej reguły z zasadą zwykła reguła może stanowić i często stanowi lex specialis w stosunku do zasady i wtedy zgodnie z dyrektywą lex specialis derogat legi gerterali będzie wykluczała zastosowanie zasady. Może też być tak, że wprawdzie zwykła reguła nie stanowi w ścisłym tego słowa znaczeniu lex specialis, ponieważ jej zakres zastosowania nie zawiera się w zakresie zastosowania zasady, tym nie mniej jednak w sensie merytorycznym zwykła reguła musi być uznana za przepis ograniczający zastosowanie zasady. W tym ostatnim przypadku interpretator rozstrzygając konflikt między zwykłą regułą i zasadą powinien się odwołać do zasady proporcjonalności i zgodnie z tą zasadą przyjąć taką interpretację, która biorąc pod uwagę doniosłość zasady w systemie konstytucyjnym pozwoli osiągnąć założony w zwykłej regule cel przy jak najmniejszym ograniczeniu zasady. Pamiętać należy, iż w obu przypadkach zwykła reguła musi być poczytywana za wyjątek od zasady, a tym samym wykluczona jest jej interpretacja rozszerzająca.

Bardziej złożony charakter ma przypadek konfliktu zasad. W tym przypadku interpretator powinien przede wszystkim starać się urzeczywistnić obie zasady mając na uwadze ich doniosłość. Taką właśnie drogę postępowania zalecił TK w wyroku z 22 czerwca 1999 r. (K 5/99) argumentując, że w przypadku konfliktu zasady ochrony praw nabytych z innymi zasadami konstytucyjnymi organ powinien poszukiwać przede wszystkim takiego rozwiązania, które pozwoli zrealizować zasadę ochrony praw nabytych bez

*« 134 *■