51358 Skan (7)

8 Warto wiedzieć!

8 Warto wiedzieć!

Rozwój mowy dziecka

Rozwój mowy dziecka warunkują różne czynniki. Oto najważniejsze z nich:

1.    Styczność z prawidłowym wzorem wymowy.

Mów do dziecka głośno i wyraźnie, bez dziecięcego spieszczania (np. ślicny lowelek, ale żaba, duża safa itd.). Uwaga: wada wymowy u osoby dorosłej bywa przyczyną wady wymowy u dziecka (dziecko naśladuje taki sposób realizacji poszczególnych głosek, jaki słyszy na co dzień).

2.    Rozwijanie bogatego słownictwa.

Otocz dziecko „kąpielą słowną” - mów cały czas i o wszystkim (jest to ćwiczenie mowy biernej).

3.    Sprawne artykulatory (język, wargi, policzki).

Sprawne artykulatory warunkują poprawną wymowę poszczególnych głosek. Ćwiczcie oblizywanie się „jak kotek”, cmokanie, parskanie, zamykanie ust, ruchy językiem tak jak wąż, picie przez słomkę, nadymanie policzków. Bawcie się w popularne wyliczanki typu: „trumf, trumf, Misia Bela...” (jeśli nie pamiętasz tej zabawy, poszukaj jej w banku zabaw na płycie CD). Zaczynajcie powoli, rytmicznie skandując, a potem zwiększajcie stopniowo tempo

4.    Prawidłowy układ oddechowy.

Infekcje górnych dróg oddechowych mogą prowadzić do zaburzeń w słyszeniu. Warto także wykonywać ćwiczenia oddechowe, co sprzyja płynności w mówieniu: dmuchanie baniek mydlanych, zdmuchiwanie świeczek, dmuchanie na rękę, wydmuchiwanie powietrza przez słomkę do wody, dmuchanie w gwizdki, świstawki i organki. Dzieci bardzo lubią także zabawy z magiczną piłeczką. Zabawka ta składa się z przyrządu do dmuchania - ustnika z koszyczkiem i dwóch styropianowych piłeczek. Dziecko dmuchając w ustnik stara się, aby piłeczka jak najdłużej utrzymała się w powietrzu, a potem trafiła do koszyczka.

5.    Prawidłowa higiena jamy ustnej i korekcja wad zgryzu. Dbając o uzębienie i korygując wady zgryzu, zapobiegamy występowaniu wad wymowy.

6.    Dobrze rozwinięty słuch fonemowy.

Słuch fonemowy warto ćwiczyć od urodzenia się dziecka. Najlepiej robić to poprzez: -wspólne śpiewanie piosenek i melodii, czytanie i uczenie się na pamięć wierszyków (rymy i rytmy);

-    czytanie bajek, opowiadań, historyjek (uczy dziecko prawidłowego budowania zdań, rozwija słuch, myślenie przyczynowo - skutkowe i wyobraźnię);

-    nazywanie przedmiotów na obrazkach, opowiadanie o tym, co widzimy na ilustracji (ćwiczenie mowy czynnej);

-    częste rozmowy z dzieckiem (ćwiczenie mowy czynnej, uczenie zachowań społecznych).

Rady na dobry początek

1.    Ucz swoje dziecko rozmowy.

Poprzez rozmowę dziecko uczy się wzajemnego kontaktu - kiedy i co powinno mówić. Ucz dziecko od początku, że w rozmowie jest czas na mówienie i na uważne słuchanie. Rozmowa ma prowadzić do porozumienia i zrozumienia tego, co druga osoba miała na myśli.

Pamiętaj! Ciągłe przerywanie i poprawianie wypowiedzi dziecka wpływa na jego niską samoocenę i utrwala nieprawidłowy schemat wzajemnej komunikacji.

2.    Wyjaśniaj znaczenie czynności i zdarzeń.

Gdy wyjaśniasz znaczenie czynności i zdarzeń, dziecko zaczyna rozumieć ich sens, co pomaga w tworzeniu wzorców logicznego myślenia. Komentarze, głośna analiza wydarzeń, wygłaszanie i uzasadnianie opinii - to podstawowe wzorce językowe dla dziecka. Ważne jest więc, co i jak mówisz. Dlatego też staraj się mówić do niego wyraźnie i poprawnie językowo. Przykłady:

A.    „Nie kręć tym pokrętłem, ale już mi stąd! Ile razy mam ci powtarzać, żebyś tego nie robił?”.

Komentarz: wyrażenie niezadowolenia, zrzędzenie.

B.    „Jeśli kręcisz pokrętłem programatora pralki, to zapalają się lampki sygnalizacyjne, widzisz? Każda lampka pokazuje, jaką czynność wykonuje pralka. Sprawdźmy w instrukcji, w jakim celu należy je włączyć. Nie