• obiekty podziemne, w tym zastosowania cięgien sprężających w roli kotew gruntowych l skalnych,
• wielkie zbiorniki na materiały sypkie i ciecze, w tym zwłaszcza na skroplone gazy.
Tendencje wzrostu udziału betonu sprężonego w całym budownictwie betonowym są w świecle niewątpliwe, choć rozwój ten jest nierównomierny. Zgrubne oszacowania uwzględniające dane z całego świata wskazują, że w ogólnej kubaturze betonu sprężonego 65 do 70% przypada na strunobeton. a 30 do 35% na kablobeton. Inne technologie sprężania stanowią margines w zakresie ułamka procentu.
W poszczególnych krajach tendencje są jednak różne. Podano ostatnio (2002) interesującą statystykę dziedzin zastosować sprężania w Szwajcarii, gdzie zużycie stali sprężającej liczone na mieszkańca jest najwyższe na świecie. Wynika z niej, że łączne zużycie stali sprężającej rozkłada się następująco: 68% w mostach, 15% w kotwach gruntowych (tunele), 15% w budynkach I 2% w pozostałych dziedzinach. Wypada dodać, że w Szwajcarii stosunkowo mało jest zastosowań masowo-produ— kowanych elementów strunobetonowych. Podobna statystyka, np. w Szwecji czy Finlandii, gdzie zużycie stali sprężającej też jest relatywnie duże, byłaby zapewne zdecydowanie odmienna.
W polskim budownictwie tendencje rozwoju konstrukcji sprężonych, po niemal dwudziestoletnim zastoju w latach 1975-1995, również się obecnie zaznaczają. Duży wpływ na to mają przedstawicielstwa wielkich koncernów światowych. Przy ich udziale wykonuje się nowoczesne mosty i zbiorniki. Ru
szyła także produkcja nowych wytwórni prefabrykatów sprężonych różnych typów. Mamy też przykłady nowoczesnych stropów sprężonych w budynkach miejskich.
W zakresie cięgien sprężających i systemów sprężania nastąpiła dominacja udziału splotów siedmiodniowych i to zarówno w strunobetonie, jak i w kablobetonle. Jesteśmy jednak świadkami procesów doskonalenia zabezpieczeń stali sprężającej przed korozją. Nie należy oczekiwać w niedalekiej przyszłości zbyt szybkiego rozwoju cięgien niemetalicznych, decydują tu względy ekonomiczne.
Betony stosowane w konstrukcjach sprężonych wykazują pod względem wytrzymałościowym - w skali ogólnej - stosunkowo wolny, choć konsekwentny wzrost. Można oszacować, że w miejsce wytrzymałości przeciętnie stosowanej rzędu 40 MPa przed ćwierćwieczem, dziś przekracza ona 50 MPa Oczywiście wyższe klasy przeważają w pre-fabrykacjl, a niższe w realizacjach monolitycznych. Jednak o przyszłym rozpowszechnieniu betonów wysokowartościowych będzie w mniejszym stopniu decydować wytrzymałość na ściskanie, a w zasadniczym - względy-trwałości
Na całym świecle podkreśla się różne aspekty trwałości konstrukcji sprężonych oraz związanego zagadnienia diagnostyki stanu tych konstrukcji - kwestie te poruszono szerzej w rozdziałach 12 i 13. Można jednak bardzo uprościć spojrzenie na te problemy: konstrukcje sprężone poprawnie wykonane i użytkowane zgodnie z założeniami projektowymi są trwalsze niż jakiekolwiek inne konstrukcje budowlane - jeśli jednak nie dopełniono tych dwóch warunków, mogą sprawiać istotne kłopoty.
[1] Abeles P.W., Bardhan-Roy B.K.. Pres
Edition. A Viewpoint PublłcaOon, Londc
[2] ATtcin P.-C.: High-Performance Concrel
[3] Ajdukiewicz A., Mames J.: Konstrukcje
[4] Ajdukiewicz A., Starosotski W., Sulimc Wyd. IV, Wydawnictwo Politechniki Śł<
[5] Bażant Z.P., Planas J.: Fracture and Materials. CRC Press, Boca Raton-Ni
[6] Cieszyński K., Hładynluk W., Bielaws Arkady, Warszawa 1977; 344 str.
[7] Hewson N.R.: Prestressed Concret Telford, Tonbridge (UK) 2003; 400 s
[8] Kaufman S., Olszak W., Eimer C.. Betonowe, t III, Arkady, Warszawa
[9] Kluż T. i in.: Wykonywanie betonów
[10] Król M.. Tur W.: Beton ekspansywr
[11] Leonhardt F.: Spannbeton fur dle Dusseldorf 1973;
[12] Łukowski P.: Domieszki do zapraw
[13] Naaman A.E.: Prestressed Concrel
[14] Nawy E.G.: Prestressed Concrete 3:2000; xxii + 938 str.
[15] Neville A.M.: Właściwości beton Longman, 1997), Polski Cement,
[16] Olszak W., Kaufman S., Eimer C. I+II, PWN. Warszawa 1961; 125*
[17] Podstawy projektowania konstrul Voł. 1+2+3. Praca zbiorowa. Dolr
[18] Post-Tensioning Manuał. Wyd.5. str.
[19] van Mier J.G.M.: Fracture Proca London-Tokyo 1997; 448 str.
[20] ffb-Bulleiins 1, 2. 3. Structural C mańce. Volume i: introduction