57304 P1070420

Ćwiczenia w procesie lutotorapii i profilaktyki najczystszych dolegliwości i dysfunkcji narządu ruchu    Podstawy teoretyczno

2.7. Kolejność samodzielnego postępowania w zależności od aktualnego stanu dysfunkcji narządu ruchu

Faza 1 samodzielnego postępowania

Stan ostrych dolegliwości, czyli brak możliwości poruszania się lub wykonywania określonych czynności w wyniku ostrego bólu:

Celem postępowania w tej fazie jest minimalizacja ruchów i czynności podtrzymujących oraz prowokujących ostre dolegliwości.

W ostrej fazie bólów oprócz przyjmowania odpowiednich środków farmakologicznych należy szukać możliwych do znalezienia pozycji spoczynkowych w których dolegliwość zmniejsza się na jakiś czas. Powinniśmy pamiętać, że bycie bez bólu już jest terapią dolegliwości gdyż przerywamy w tym momencie negatywny mechanizm samopodtrzymujący ból (ból prowokuje napięcie a napięcie prowokuje ból - „błędne koło”).

W omawianej fazie postępowania terapeutycznego układamy ciało w pozycjach niebolesnych, jak najczęściej w ciągu dnia, wykorzystując dostępne przybory (poduszka, wałek, krzesło).

Faza II samodzielnego postępowania Dolegliwości przewlekłe i okresowe.

Cele postępowania:

1.    Dochodzenie do mięśniowej równowagi statycznej drogą odpowiednich ćwiczeń, a w efekcie zmniejszenie dolegliwości.

2.    Zmniejszenie dolegliwości przez eliminowanie negatywnych czynników mechanicznych i emocjonalnych ze swojego środowiska pracy i wypoczynku.

W tej fazie programu samodzielnej terapii (autoterapii) rozpoczynamy poizometryczną relaksację mięśni tonicznych (część praktyczna książki). Ćwiczenia obejmują mięśnie wykazujące brak normy elastyczności i jednocześnie charakterystyczne dla danego obszaru dolegliwości i dysfunkcji w ciele. Bardzo ważna na tym etapie autoterapii jest dbałość o utrzymywanie lub przywracanie fizjologicznych zakresów ruchu w stawach biodrowych poprzez wykonywanie specyficznych siadów i pozycji niskich na podłodze (część praktyczna książki). Ćwiczący może przejść do realizacji kolejnego etapu programu autoterapii jeśli zostaną spełnione następujące warunki:

1.    ustąpiły już dolegliwości bólowe;

2.    osiągnięto co najmniej 60% normy elastyczności mięśni tonicznych, które brały j dział w dysfunkcji;

3.    ćwiczący potrafi rozpoznawać i eliminować czynniki społeczno-środowiskowc, które mogą prowokować nawroty dolegliwości;

Faza III samodzialnego postępowania

Trening siłowy mięśni osłabionych w efekcie mięśniowej nierównowagi statycznej (patrz „Mięśniowa nierównowaga statyczna” str. 10).

Celem postępowania w tej fazie jest wzmacnianie mięśni fazowych (opis technik w części praktycznej książki).

Dopełnieniem mięśniowej równowagi statycznej, która stwarza optymalne warunki do prawidłowego funkcjonowania poszczególnych elementów układu ruchu jest, po wcześniejszym uzyskaniu norm elastyczności mięśni tonicznych, rozpoczęcie procesu wzmacniania mięśni fazowych.

To właśnie w fazie trzeciej programu autoterapii można bezpiecznie i stopniowo zacząć uprawiać ulubiony sport. Układ ruchu jest wtedy gotowy do przeciążeń związanych z uprawianiem określonej dyscypliny sportu lub zajęć typu joga, fitness, jogging itp.

PAMIĘTAJ:

Po pomyślnym przejściu wszystkich faz autoterapii dysfunkcji narządu ruchu należy co pewien czas kontrolować elastyczność mięśni tonicznych oraz regularnie wzmacniać wyznaczone mięśnie fazowe.

Ćwiczenia zaproponowane w książce są przedmiotem realizacji celów zawartych w fazie II i III wyżej omówionego programu postępowania.

2.8. Terapia manualna w modelu holistycznym - wyjaśnienie pojęcia

Terapia manualna (z łac. manus-ręka) to ręczny sposób badania i leczenia dysfunkcji narządu ruchu Ból który pojawia się podczas poruszania jakąś częścią ciała może być np. spowodowany zablokowaniem kręgów, skróceniem mięśni, podrażnieniem nerwu, torebki stawowej lub więzadeł (H. Frisch „Terapia manualna”). Szczegółowe badanie pomaga określić tę przyczynę i w precyzyjny sposób poprowadzić leczenie. Do głównych technik leczniczych należą: szybkie i wolne mobilizacje stawów, rozciąganie mięśni, rozcieranie więzadeł i mobilizacje nerwów.

Terapia manualna stała się jednym z najbardziej skutecznych, a przez to cenionych działań terapeutycznych w nowoczesnej rehabilitacji.

Również w dziedzinie medycyny sportowej i ortopedii w ostatnich latach nastąpił duży postęp poprzez zwrócenie większej uwagi na przyczynę dysfunkcji narządu ruchu a nie tylko leczenie jej wielu objawów w postaci bólu, ograniczenia ruchomości stawów, funkcjonalnego upośledzenia chodu lub bolesnego zubożenia codziennych czynności ruchowych.

Kolejny krok w terapii zespołów bólowych będących przedmiotem zainteresowania wyżej wymienionych dziedzin medycyny nastąpił z chwilą ujmowania człowieka z dolegliwościami (pacjenta) jako całość psycho-fizyczną. Okazało się, że pominięcie sfery psychiczno-duchowej jako jednej ze sfer negatywnie stymulującej narząd ruchu daje w rezultacie mniejsze szanse na osiągnięcie sukcesu terapeutycznego. Stąd coraz większe zainteresowanie terapeutów, lekarzy i samych pacjentów medycyną manualną holistyczną (ang. holistic-duchowy) która na świecie cieszy się coraz większą popularnością przede wszystkim ze względu na wyższą od klasycznych metod skuteczność w leczeniu zaburzeń czynnościowych układu ruchu.

Terapia manualna wraz z holistycznym (całościowym) modelem diagnozowania i leczenia dolegliwości i dysfunkcji kręgosłupa, stawów i mięśni to zdaniem wielu terapeutów jedno z najskuteczniejszych zestawień terapii i profilaktyki odwracalnych zaburzeń w narządzie ruchu.

Dokładna diagnoza przyczynowo-skutkowa najczęstszych zespołów bólowych to najważniejszy punkt, który jak w każdej dziedzinie medycyny decyduje o skuteczności leczenia.

Samodzielne ćwiczenia wykonywane systematycznie są świetnym i nieodzownym elementem sukcesu terapeutycznego. Autoterapia mięśniowej nierównowagi statycznej powinna być spójna z założeniami terapeuty lub lekarza prowadzącego, a ćwiczący winien poznać dokładnie mechanizm i zasadność wykonywanych ćwiczeń i starać się w miarę możliwości unikać wpływu czynników negatywnie stymuluj-; yoh jego dolegliwość.