54879 skanuj0005 (504)

O D

Ryt, 2.6

odciążając próbkę stwierdzamy, że na wykresie rozciągania będziemy się poruszali ciągle wzdłuż linii OAB, jeżeli nic przekroczymy pewnej wartości naprężeń. Odkształcenie trwale próbki wynosić będzie zero.

Granica sprężystości R,_p jest to największa wnrlość naprężenia nic powodującego powstania w próbce odkształceń trwałych. Z lego jednak powodu, że każda siła powoduje powstanie w próbce pewnych odkształceń trwałych, a możność ich zmierzenia zależy od czułości przyrządu pomiarowego, przyjęto stosować tzw. umowną granicę sprężystości, to jest takie naprężenie rozciągające. które wywołuje w próbce wydłużenie trwale równe 0,05?;,:

F_na.

Ko.os = -y^ MPa.    (211)

Jeżeli w czasie obciążenia poruszać się będziemy po krzywej rozciągania na przykład do punktu C, czyli przekroczymy granicę sprężystości In przy odciążeniu powrót nic nastąpi wzdłuż krzywej CBAO, lecz po prostej CD Prosta ta jest równoległa do prostoliniowej części O A krzywej tozci; łgania. < idy naprężenia zmaleją do zera, próbka nic wróci do swej pierwotnej długości, ponieważ dozna trwałego odkształcenia. Na rysunku 2.fi ten trwały przyrost długości przedstawia długość odcinka OD mierzoną wzdłuż osi r-

Wyznaczanic umownej granicy sprężystości przeprowadza się w analogiczny sposób, jak umownej granicy plastyczności (pkt. 2.5).

WYZNACZANIE UMOWNEJ GRANICY PLASTYCZNOŚCI Określenie umownej granicy plastyczności

Umowna granica plastyczności R₀ , jest to takie naprężenie, któro wywołuje w próbce trwale wydłużenie równe 0,2% jej początkowej długości pomlurowc|‘

Metody pomiaru umownej granicy plastyczności

Metoda odciążania jest metodą doświadczalną i przeprowadza się ją bezpośrednio na maszynie wytrzymałościowej. Metoda la polega na stopniowym obciążaniu próbki, a następnie jej odciążaniu do określonej siły wstępnej i pomiarze za pomoc!| lensometru powstałego odkształcenia trwałego próbki. Metoda ta będzie dokładnie omówiona w dalszej części ćwiczenia.

Metoda obciążania jest metodą wykreślną przybliżoną. Umowną granicę piast yczności wyznacza się wykorzystując sporządzony doświadczalnie (na maszynie wytrzymałościowej) wykres rozciągania, który musi być dokładnie wykonany zarówno w skali naprężeń (oś it). jak i w skali odkształceń względnych (oś r). Metoda ta oparta jest na rozumowaniu przytoczonym w pkl. 2.4.

Odkładamy na osi r. odcinek równy odkształceniu trwałemu r._m = 0.2' ,, (odcinek OK na rys. 2.7). Następnie przez punkt K prowadzimy prosi;)

równoległą do prostoliniowej części wykresu rozciągania. I'rosia la pt/ec inn wykres rozciągania w punkcie Af, którego rzędna jest równa wartości umowne) granicy plastyczności. Odcinek KP = h przedstawia wartość powstały li '^hI kształceń sprężystych c_<pf. Całkowite odkształcenie r._M próbki w i hwlll i»li||lidV