57617 strona (222)

Wymiana płynów i siihslanc ji nd/ywc zyc.h zależy od różnicy ciśnień mechanicznych oraz onkotycznych i osmotycznych między wnęlr/em naczyń włosowatych a otai zająi ym je płynem międzykomórkowym. Przy prawidłowych stosunkach w od finkach przytętniczych włośniczek odbywa się filtrac ja z krwi do tkanek, a w odcinkach przedzylnych resorpcja z tkanek do krwi. Wymiana tlenu i dwutlenku węgla odbywa się na c ałej długość i włośniczek. Filtracja płynów z krwi do tkanek zwykle nieco przeważa nad resorpcją do zył, powstający nadmiar płynów odpływa nac zy-niami limtatycznymi.

Przepływ krwi w żyłach jest napędzany resztą < iśnienia tętniczego i onkoty-cznego ,.od tyłu", pompowaniem mięśniowym „z boku" (dzięki zastawkom krew nie może się cofać) oraz ssącymi mc hami klatki pieisiowej i przedsionków serca (przy rozkurczu) ..od czoła"

Oprócz przepływu włośniczkowcgo część krwi dostaje się z tętnic do zył przez siec drobnych anastomo/ lętnic.zo-żyliiych, niewiele większych od naczyń włosowatych, zlokalizowanych w skórze. Anastomozy te otwierają się dla odprowadzenia nadmiaru ciepła z wnętrza organizmu do skóry. Przepływ krwi przez anastomozy w małym stopniu wpływa na odżywianie skóry, natomiast podnosi jej temperaturę.

4.12.1. Wpływ elektroterapii na ukrwicnic

Mechanizm wzmożonego ukrwienia pod wpływem prądu elektrycznego nie jest dobrze poznany, Przypuszcza się, że powstaje on w wyniku podrażnienia układu wegetatywnego i (lub) w wyniku działania substancji rozkurczających naczynia. Napięcie elektryczne przenika tkanki według reguł tizycznych, a nie fizjologicznych, rów mez prądy powstają i wędrują według reguł fizycznych, które nie mają odniesienia do czynności fizjologicznych. Zbieżności są przypadkowe i w takim samym stopniu mogą być korzystne, jak niekorzystne. Można sobie wyobrazić, że zabiegi elektryczne |Dozostawiają w tkankach liczne zmiany < hemie zne, kinetyczne i termiczne, które są następnie usuwane przez procesy przywracające homeostazę. Może, a nawet musi. towarzyszyć temu wzmożenie ukrwienia. W pobudzaniu mięśni do skurczu można uzgodnić działanie fizyczne z korzystnym działaniem fizjologicznym, w zakresie wpływu na ukrwicnic jest to mniej jednoznaczne.

Badania angiologiczne wykazują pod wpływem działania prąciu wzmożenie ukr wierna głębokiego. Występuje ono przy każdym rodzaju prądu, ale wydaje się, że jest najsilniejsze pt/y zastosowaniu prądu stałego. Stwierdza Się trzy tazy tego przekrwienia. Pierwsza faza występuje w czasie zabiegu jako rumień skórny, w drugiej fazie zmniejsza się ukrwicnic skórne, a powstaje głębokie, w trzeciej pozostaje pizekiwie-nit* głębokie i jrowslaje wzmożona gotowość do przekrwienia skóry. Irzecia faza trwa kilka godzin. Można ujawnić gotowość' do jjrzekiwienia skóry przez jej łagodne nagrzanie: w obrębie rumienia cieplnego występuje silniejsze zaczerwienienie, dokładnie odwzorowujące pole przyłożenia elektrody.

Przy zabiegach na okolice przykręgosłupowe jiowstaje wzmożenie ukrwienia w odpowiadając ym segmencie. Na przykład zabieg w okolicy lędźwiowej daje wzmozeme ukrwienia koric zyn dolnych, jest ono słabsze niz przekrwienie w miejscu samego zabiegu. Mechanizm lego pobudzenia jest odnoszony do wegetatywnych po wiązań segmentarnych. Szczególnie Silne wzmozeme ukrwienia w podudziu noto-

222