58160 str6

Słowniczek terminologii - wzmacniacze

Faza. Wartość, która mierzy przesunięcie fali. Jeśli fale akustyczne o tej samej częstotliwości zbiegają się w czasie w taki sposób, że jednocześnie wypadają ich przejścia przez punkt zerowy oraz wychylenia maksymalne dodatnie i ujemne, to znajdują się w fazie. Niektóre efekty dźwiękowe powstają wskutek przesunięcia fazowego.

FET (field-effect transistor). Urządzenie typu solid-state, stabilniejsze niż zwykły tranzystor.

FET distortion. W przeciwieństwie do większości wzmacniaczy tranzystorowych, przester na wzmacniaczach z FET ma jakość zbliżoną do przesteru na wzmacniaczu lampowym.

FET switching. Obwody zawierające FET-y, służące do uruchamiania efektów lub przełączania kanałów. Pracują niskoszumowo i pozwalają oszczędzić energię.

Filtr. Elektroniczny obwód regulacji dźwięku, obcinający niektóre częstotliwości.

Footschwitch. Pedał, przełącznik nożny, służący do uruchamiania funkcji reverb, vi-brato oraz innych efektów.

Freąuency response. Zakres częstotliwości urządzenia lub systemu audio.

Fuse. Bezpiecznik, wymienne urządzenie zabezpieczające, które odcina dopływ prądu w przypadku przeciążenia sieci. W delikatniejszych obwodach stosuje się bezpieczniki typu fast-blow, w bardziej wytrzymałych -typu slow-blow. Patrz Circuit breaker.

Gain. Poziom wzmocnienia, czyli zdolność zwiększenia mocy sygnału, wyrażana zwykle w decybelach. Patrz volume.

Graphic eąualizer. Eąualizer graficzny, urządzenie zaopatrzone w filtry odrębnych częstotliwości, co umożliwia wzmocnienie lub obcięcie wybranego pasma sygnału. Patrz paramctric eąualizer.

Ground. Uziemienie, część obwodu o zerowym potencjale elektrycznym.

Ground switch. Inaczej „linę reverse switch" lub „polarity switch"; urządzenie umożliwiające szybką zmianę kierunku przepływu AC, a tym samym redukcję przy-dźwięku.

Headroom. Zapas - względna różnica między praktyczną a maksymalną wydajnością urządzenia.

Heat sink. Radiator - metalowe urządzenie o możliwie największej powierzchni, służące do odprowadzania ciepła wytwarzanego przez sprzęt elektroniczny.

Herc (Hz). Jednostka częstotliwości, stosowana m.in. w pomiarach prądu zmiennego.

Hiss. Syk - rodzaj niepożądanych zakłóceń. Zwany też białym, różowym lub termicznym szumem.

IC (układ scalony). Zwany też chipem -skrajnie zminiaturyzowany obwód typu solid-state, łączący funkcje wielu rozmaitych urządzeń, m.in. tranzystorów, oporników, kondensatorów, diod.

Impedancja. Opór całkowity obwodu elektrycznego prądu zmiennego, mierzony w omach. Impedancję trzeba koniecznie wziąć pod uwagę przy doborze głośnika do wzmacniacza. Patrz dopasowanie impe-dancji.

Inputs. Wejścia wprowadzające sygnał akustyczny gitary lub efektu na wzmacniacz lub inne urządzenie elektroniczne.

Lampa. Hermetyczna bańka szklana z wypompowanym powietrzem lub wypełniona gazem, w której nośnikami prądu są elektrony. Służy najczęściej do wzmacniania lub przełączania sygnału.

LED (dioda elektroluminescencyjna).

Światełka sygnalizujące rozmaite funkcje wzmacniacza.

Limiter. Ogranicznik, urządzenie działające na podobnej zasadzie jak kompresor, utrzymujące jednak zakres dynamiki dźwięku w określonym przedziale.

Master volume. Zbiorowa regulacja głośności w kilku kanałach wzmacniacza. Stosowana w połączeniu z regulatorem głośności w pojedynczym kanale, pozwala kontrolować przester oraz inne funkcje wzmacniacza.

Matched tubes. Zestaw lamp dobranych ze względu na zbliżone własności elektryczne. Używany zwykle w celu zwiększenia skuteczności wzmacniacza.

Midrange control. Regulator dźwięków o średniej częstotliwości, czyli w paśmie najbardziej skoncentrowanej energii akustycznej.

Moc. Energia elektryczna mierzona w watach. Patrz wataż.

Modeling. Proces komputerowy, pozwalający na imitowanie barwy rozmaitych wzmacniaczy oraz efektów.

Napięcie. Różnica potencjałów elektrycznych, powodująca przepływ prądu przez przewodnik. Jednostką miary napięcia jest wolt.

Noise floor. Poziom występowania szumów (syków, brzęczenia itp.) na wzmacniaczu. Często stosowany jako punkt odniesienia przy określaniu współczynnika sygnal/szum.

Om. Jednostka miary oporu elektrycznego (impedancji), której symbolem jest grecka omega (Q).

Outputs. Wyjścia, umieszczone z reguły z tyłu wzmacniacza, umożliwiające podłączenie co najmniej jednego dodatkowego głośnika.

Overdrive level. Poziom, na którym tworzy się przester, wywołany doprowadzeniem zbyt mocnego sygnału do urządzenia.

Overload. Przeciążenie, obciążenie przekraczające możliwości wzmacniacza.

Parametric eąualizer. Eąualizer parametryczny, umożliwiający nie tylko wzmacnianie i obcinanie częstotliwości, lecz także sprecyzowanie zakresu działania efektu. Patrz graphic eąualizer, EQ.

Passive. Pasywny, odnoszący się do obwodów elektrycznych, które z reguły osłabiają sygnał i nie potrzebują źródła zasilania. Patrz active.

Passive tonę Controls. Pasywne regulatory dźwięku, którymi można wyłącznie osłabić sygnał akustyczny lub wyciąć określone częstotliwości. Z reguły mają postać prostego obwodu (na przykład potencjometr albo kondensator) i nie wymagają zewnętrznego źródła zasilania.

Peak wattage. inne określenie: „peak po-wer". Moc szczytowa, którą urządzenie może wytrzymać przy impulsowym, niekontrolowanym dźwięku. Wzmacniacze mogą działać przy mocy szczytowej tylko przez chwilę. Patrz RMS.

Piggyback. Zestaw złożony ze wzmacniacza i kolumn głośnikowych, w którym głowa (elektronika wzmacniacza) oraz głośniki są zamknięte w oddzielnych obudowach.

Pilot lamp. Kontrolka wskazująca, czy wzmacniacz lub inne urządzenie elektroniczne ma włączone zasilanie.

86    NAUKA GRY NA GITARZE