60985 str12

za wolna i niepodległa Polskę

W roku 1942. po uruchomieniu części ewakuowanych zakładów przemysłowych na Uralu, wzrasta przede wszystkim produkcja broni automatycznej. Liczba wyprodukowanych w

tym czasie karabinów maszynowych, ręcznych i ciężkich, zwiększyła się w porównaniu z produkcja w roku poprzednim z 79,4 tysiąca do tysięcy sztuk. W okresie od i lipca l»n r. do 30 czerwca 1945 r. przemysł dostarczył Armii Radzieckiej 945,5 tysiąca ręcznych i ciężkich karabinów maszynowych.

Pewna część tej broni weszła do uzbrojenia pododdziałów i oddziałów wojsk sojuszniczych, walczących u boku Armii Radzieckiej z Niemcami hitlerowskimi. Otrzymały Je także początkowo 1 Dywizja Piechoty im. Tadeusza Kościuszki, a następnie l i 2 armia Wojska Polskiego.

w oddziałach i związkach taktycznych 112 armii Wojska Polskiego w poszczególnych okresach liczba rkm DP była różna. Obrazuje to tabelka.

Z danych zawartych w tabeli wynika, że liczba ręcznych karabinów maszynowych DP ulegała gwałtownym zmianom w obu armiach. Zmniejszanie się stanu wskazuje na straty poniesione w walkach, zwiększanie świadczy o uzupełnianiu z rezerw.

O dziennych stratach w ręcznych karabinach maszynowych DP oraz innych rodzajach broni świadczy zachowany meldunek bojowy nr 28 z dnia 4 lutego 1945 r. dowódcy 4 dywizji piechoty z okresu walk dywizji w rejonie wsi Zdbice:    „Zniszczona broń własna

w czasie działań bojowych: dział 45 mm — 2, ckm — 3. rkm — 5, rppanc — 2". Skoro Już jesteśmy przy 4 dywizji piechoty, gwoli ścisłości dodajmy, że w dniu 5 stycznia 1945 r. miała ona 454 reczne karabiny maszynowe DP, 1 marca — 304, 15 kwietnia — 2¹1, a w dzień po zakończeniu II wojny światowej — 313 sztuk.

Rkm DP w związkach operacyjnych i oddziałach wsparcia LWP

Związki operacyjne i oddziały wsparcia	Stan na dzień
	10 st>rxnia 1945 r.	1 marca 1945 r.	15 kwietnia 1945 r.	10 maja 1945 r.
1 armia Wojska Polskiego	2324	1357	1273	1456
2 armia Wojska Polskiego	1973	1880	2843	1314
Oddziały wsparcia 1 i 2 AWP	305	266	225	209
Razem	4602	3503	4341	2979

WARIANTY RĘCZNEGO KARABINU MASZYNOWEGO DP

Konstrukcja zasadniczych mechanizmów ręcznego karabinu maszynowego DP na tyle była udana, że na jej podstawie skonstruowano inne wzory: karabin lotniczy DA (1928 r.), czołgowy DT (1929 r.) i DTM, lotniczy i przeciwlotniczy podwójnie sprzężony DA-2 (1932 r.). wielkokalibrowy DK, a po modernizacji przez Grigorija Szpa-gina DSzK. (1938 r.), oraz ciężki DS¹ (1939 r.). Pod koniec II wojny światowej zostają zmodernizowane karabiny DP i DT, które odpowiednio uzyskują oznaczenie typu DPM i DTM.

Karabin maszynowy DA (Diegtiariou: auńacjonnyj), wprowadzony do uzbrojenia w 1928 r., zastąpiony został w połowie lat trzydziestych karabinem maszynowym SzKAS konstrukcji Szpitalnego i Kamaric-kiego, mającym szybkostrzelność teoretyczną 1800 strzałów na minutę.

12

1

Wycofany z uzbrojenia wojsk w 1941 r. z powodu wypadków rozrywania się naboi w komorze nabojowej, małej wytrzymałości niektórych części, wybijania pocisków z łusek i złej podstawy.