61328 strona (365)

rzadko uzyskuje się dopiero po roku leczenia metodą TENS. Przy współistniejącym zakażeniu poprawa może zaznaczyć się dopiero po zwalczeniu infekcji.

Skutki uboczne

Uboczne skutki stosowania metody TENS są korzystne dla pacjenta! Stwierdziłem, że pomimo nietypowego ułożenia elektrod pacjenci skarżący się na ból w miejscu niezro-śniętego złamania odczuwali zmniejszenie dolegliwości. Jest to być może kolejny argument na korzyść hipotezy endorfmowej!

Położnictwo: TENS w trakcie porodu

TENS staje się coraz bardziej popularną metodą wywoływania znieczulenia podczas porodu. Autorzy prac naukowych, w większości spoza USA, wypowiadają się o niej niezwykle pozytywnie. Skłoniło to amerykańskich naukowców do zbadania tej. jak się wydaje, bezpiecznej, nieinwazyjnej i niefarmakologicznej metody gwarantującej względnie bezbolesny przebieg porodu. Zrozumiałe są powody niechętnego wypróbowywania nowych metod na pacjentkach ciężarnych. Szczęśliwym zbiegiem okoliczności większość Amerykanek, które korzystają z TENS przy porodzie, uczestniczy również w programie naturalnego rodzenia Lamaze! W pracach poświęconych temu zastosowaniu TENS nie wspomina się o żadnych znanych lub stwierdzonych skutkach ubocznych. Stan noworodków oceniany za pomocą skali Apgar jest bardzo dobry.

Technika elektrostymulacji metodą TENS podczas porodu

Przed planowanym porodem należy zapoznać przyszłą matkę z zasadami korzystania z elektrostymulatorów i regulacji para-

Ryc. 6-12. TENS stosowana podczas porodu. Elektrody dosiebne umieszcza się mniej więcej na wysokości kręgu Th8 (poziom paska biustonosza), przy-kręgoslupowo. W tym obwodzie prąd płynie przez cały czas zabiegu. Obwód z elektrodami odsiebnymi włącza się przy każdym skurczu.

metrów zabiegu. Pacjentkę należy poinformować, że powinna umieścić 2 elektrody na poziomie paska biustonosza po obu stronach kręgosłupa w pobliżu korzeni nerwów (fizykoterapeuta może również sam umieścić tam elektrody podczas wizyty). Zazwyczaj stosuje się elektrody o kształcie wydłużonym (2,5 na 15 cm), oddziałujące na kilka korzeni nerwów, w przybliżeniu od kręgu T8 do LI (ryc. 6—12). Ten obwód należy uruchomić rano w dniu spodziewanego przyjścia dziecka na świat i nie wyłączać aż do zakończenia porodu.

146