63424 Wykłady z polskiej fleksji3
7
0

220 Polszczyzna jako język fleksyjrw

8.    Rozważ przykładowy dialog składający się z pytania Al i alternatywnych odpowied/i B1-B3:

Al: Do której czynne są kasy?

B1: Kasy czynne są do 15:00.

B2: Do 15:00 czynne są kasy.

B3: Do 15:00 kasy są czynne.

Oceń adekwatność tych odpowiedzi podobnie, jak uczyniliśmy to w 13.2.2.2. UW I pytania, na które można by odpowiedzieć adekwatnie za pomocą zdań B2 i B3. Sprawdź, jaki wpływ na wynik Twoich obserwacji miałaby zmiana głównego akcentu zdaniowego.

9.    Jeśli znasz inny język używający przedimków (mogą być one nazywane w nim rodzajnikami), spróbuj przetłumaczyć nań zdania (1) i (2) z paragrafu 13.2.3. Wyciągnij wnioski.

Tematy do dalszych studiów

Zastanów się, jakie ograniczenia szyku dotyczą nieakcentowanych form zaimków ora/ innych słów pozbawionych samodzielnego akcentu (tzw. klityk), np. nie i by. Niektóre z tych ograniczeń są oczywiste, inne nie. Pomocna może okazać się książka Derwojedowcj (2000: 83-86).

Klucz do ćwiczeń

Do rozdziału 1

I.    Wyrazy pies i piesek mają po 14 form, w tym po 10 form równokształtnych. Rozkład form równokształtnych jest taki sam: w liczbie pojedynczej oba wyrazy mają identyczny dopełniacz i biernik oraz miejscownik i wołacz, a w liczbie mnogiej mają identyczny mianownik, biernik i wołacz. W budowie tych samych form widać różnice, gdyż w liczbie pojedynczej różne są końcówki celownika (ps-u, ale piesk-owi) ora/ miejscownika i wołacza (psi-e, ale piesk-u), a w liczbie mnogiej mianownika, biernika i wołacza (ps-y, ale piesk-i).

Pojedyncze formy wyrazowe: nuże, noże, jakoż, jeśli, trzynaście, ktoś\, ktokolwiek, gdziekolwiek, dłoń. Połączenia form: zróbże, małoż, wieszli, jeśliś, abym, głodu iście, ktoś₂, do/f.

J.    /toga, oda, ćma, wziąć, skląć, sen, dech, ciąć, iść, powinien, godny, przez.

1 Weź pod uwagę nie tylko argumenty natury zdroworozsądkowej.

6. Nie, jest to zjawisko słowotwórcze.

7 Przykład: Po/i zob/7 /u a.

Do rozdziału 2

1.    Słów okazów jest tu 39, a słów typów 34, gdyż dwukrotnie występują słowa kotek. kotku, co, wielka, rzeka. Form wyrazowych traktowanych jako okazy jest 37, ponieważ bym chciał i śniła się to w całości formy wyrazowe (zauważmy przy tym, że coś... miał to dwie formy: ca- i -i miał). Form wyrazowych traktowanych jako typy jest 31, gdyż dwukrotnie występują słowa kotek, kotku, wielka, rzeka, a trzykrotnie występuje forma co (dwa razy samodzielnie, a raz jako część słowa coś). Leksemów jest 26, w kolejności występowania są to: MIAUCZEĆ. KOTEK, MIAU, CO. TY, MIEĆ, JA, MISECZKA. MLECZKO. TERAZ, PUSTY, BYĆ, A. JESZCZE. CHCIEĆ, WZDYCHAĆ. O. ŚNIĆ SIĘ. WIELKI. RZEKA, PI LNY, MLEKO. AŻ, PO, SAM. DNO.

2.    Słów okazów jest 5, a nIów lypow 4. Form wyrazowych traktowanych jako okazy jest 5, a form wyrazowych tmklownnych jiko typy także 5 (słowo pani reprezentuje tu dwie różne formy: dopełniać/ I celownik). Leksemów jest 4: PROSIĆ, PANI, JA, POMÓC.