65281 ScannedImage 37

1¹f? -cyjnegc oraz misjonarzy pracująoyeh w Kadang, kobioty biało oddać do

dyspozycji Wyspiarzom i zabrać Europejczykom ich dóbra (carjo), Wiole

plemion z okolic M&dang akceptowało to zamiary; między nimi uformowała

2

się więź ó charakterze tradycyjnego związku tajemnego . Było to naturalną reakcją przeoiw nowemu prawu i nowej nauce głoszonej przez misjonarscy. Wyspiarze pragnęli być wolni, niezależni i praktykować swe dawne tajemne obrzędy, "Jesteśmy już zmęczeni i chorzy - powiadali - od ciągłego słuohonia nauk o Jezusie (...). Chcemy pozostać sami . W • ostatniej jednak oliwili spisek został wykryty; jeden ze spiskowców imieniem Nalon poinformował o zamiarach powatańoów swego brata Fungasa, który żył w bliskich stosunkach z personelem administracyjnym, a ton z kolei powiadomił W, Stuokkardta, komisarza dysktryktu. Spiskowców ujęto; siedmiu głównych prowodyrów rozstrzelano na miejscu, w lipcu 1904 r., a następnych trzech nieoo później, ws wrzośniu tegoż roku, Wioskę Bilbil spalono ± zrównano z ziemią. Końcowy akt planowanego powstania dokonał się w 19¹2 jr., kiedy większość ludności Siar przesiedlono do Monderel, a lob. ziemię przywłaszczyła sobie administracja kolonialna. Biali zwyciężyli, ale straoili zaufanie ludnośoi na następnych wiele lat. Wyspiarzom zaś pozostało uczuoie przygnębienia z racji nieudanej akcji zdobycia cargo Białyoh.

3,1.2. Mit Kilibob - Mauup

U podstaw wyżej wspomnianych wypadków leżał dawny, szeroko rozpowszechniony i na nowo roInterpretowany mit o dwóch braciach Kilibo— bis i Manupie^ł, Kilibob 1 Mamip byli braćmi^. Kilibob był biały i został praojcem Europejczyków; Manup natomiast był ozaray, a Jego potomkami stali się Nowogwinejczyoy. Pewnego dnia Kilibob poszedł łowić ryby. W tym czasie jego żona Rorpain poszła do lasu zbierać owoce leśne, gdy nagło spostrzegła, że tuż obok niej spadła strzała. Podniosła Ją, a następnie ukryła. Po ohwilce zjawił się Manup ze swymi towarzyszami. Zapytał ją: "Wystrzeliłem z luku do ptaka, strzała spadla gdzieś tutaj, czy nie widziałaś jej?" Rorpain odpowiedziała: "Nie, nie widziałam żadnej strzały". Manup oddalił się i dalej szukał swej strzały.

1

Por, R. Ł«aoey, Ihe Siar Insurrection, Orał History ¹i/1 973/20-2¹1.