Widać wyraźne różnice między tak ukształtowaną organizacją sieciową a silnie koncentrycznym, satelitarnym układem sieci dynamicznej (por. rysunek 57).
Dynamiczna sieć informacyjna jest rozwiniętym, elektronicznym systemem komunikacji — grupowego porozumiewania się w sprawach związanych z załatwianiem zamówień, zleceń i projektów dla klienta — zdefiniowanym na wstępie tego rozdziału. Nie zapewni jej wyłącznie poczta elektroniczna. E-mail umożliwia wprawdzie przesyłanie wiadomości i nadaje rangę innym aplikacjom komputerowym, ale ogranicza się jedynie do przekazu wiadomości „osoba do osoby”. W przypadku sieci dynamicznej chodzi również o przekaz „osoba do grupy”, przy użyciu takich systemów, jak: telekonferencja lub sieciowe biuletyny informacyjne. Systemy te wykorzystują komputerowe narzędzia procesowe i sieć komputerową do szybkiej transmisji i wymiany informacji w grupie. Umożliwiają przekazywanie nietypowych, nie sformatowanych danych i posługiwanie się naturalnym językiem. W związku z tym, że istnieją dalsze możliwości rozwoju tych systemów, prawdopodobnie staną się one w niedalekiej przyszłości bardziej sprawne i mniej kosztowne.
Są już przykłady organizacji sieciowych posługujących się systemami grupowej komunikacji elektronicznej, ułatwiającej użytkownikom dostęp do produktów sieci i serwisu informacyjnego. Może być to na przykład wspólnota akademicka, grupa szkoleniowa lub dyskusyjna. W obecnej, wczesnej fazie rozwoju dynamicznych sieci informacyjnych nie ma jeszcze nacisku na nauczycieli i studentów, aby komunikowali się przez sieć, niemniej mogą z własnej inicjatywy wspomagać się siecią, tworzyć sieciowe ośrodki kształcenia i grupy dyskusyjne. Niestety koszty komunikacji na żywo są jeszcze wysokie, co, poza sferą biznesu, stanowi najpoważniejszą przeszkodę upowszechniania nowych sposobów komunikowania się.
Dynamiczne sieci informacyjne pojawiają się również w biznesie i komercyjnej działalności usługowej, na przykład w nowoczesnym konsultingu lub badaniach rynku. Zasady ich działania trzeba jednak zaszczepić
i ugruntować w praktyce. Konsultanci nie mieli dotąd pełnego dostępu do informacji o klientach i specyfice projektów rozwojowych zleceniodawcy* Dotychczasowy system zarządzania i powiązany z nim system informacji biznesu broni się raczej przed dostępem „obcych”. Dopiero nacisk konkurencji zmusza firmy do sięgania po całkiem nowe formy kooperacji z konsultantami. Do przełamywania przyzwyczajeń zachęcają również łatwo dostępne technologie informacyjne. Spektakularnym przykładem jest sieć konsultingowa o światowym zasięgu PricewaterhouseCoopers, zatrudniająca SO 000 konsultantów w ponad 4S0 biurach w 113 krajach. Konsultanci powiązani w dynamiczną sieć są w stanie przyjąć i zrealizować niemal natychmiastowo każde zlecenie. Sieci konsultingowe lub ich węzły mogą się stać częściami innych dynamicznych organizacji sieciowych.
To nie wszystko. Inny przykład i całkiem odmienne zastosowanie dynamicznej sieci. Cytowani autorzy1 pokazują, jak firma oferująca oprogramowanie — oparta na wiedzy (knowledge work) — używa technologii informacji w rozwoju organizacji, która w pełni zasługuje na miano wirtualnej. Jest ona skoncentrowana na wykorzystaniu wysokich intelektualnych kwalifikacji swoich członków. Mniej interesuje się tworzeniem serwisu technicznego i organizacyjnego dostaw swoich produktów, ponieważ to może zrobić ktoś inny. Jądro dynamicznej i elastycznej organizacji jest bardzo małe, „napędza” je i wspiera dostęp w sieci do wysoko kwalifikowanych zasobów. Przykładem jest tu jedna z firm amerykańskich w północnej Kalifornii, specjalizująca się w oprogramowaniu komputerowym dla przedsiębiorstw różnej wielkości. Jej głównym produktem jest system, zwany Arrange, sprzedawany na całym świecie. Filozofia zarządzania tej firmy sprowadza się do utrzymania niezwykle małej infrastruktury, tak małej jak to tylko możliwe, i koncentrowania się na własnej żywotności (staying aliye).
Organizacja firmy jest nieskomplikowana — małe biuro, które w danym dniu obsługuje nie więcej niż 4 osoby personelu. Outsourcing zabezpiecza to, co jest poza kompetencją kluczową firmy, czyli: dystrybucję i opakowania oraz inne niezbędne wsparcie techniczne produktów. Równie proste jest zarządzanie za pomocą technologii informacyjnych. Wysoko specjalistyczne oprogramowanie jest wykonywane przez ludzi pracu-
249
D. Birchall, L. Lyons, Creating Tomorrow‘s Organization..., jw., *. 70-82.