62209 skanowanie0037

102

Błona komórkowa

Poziom estrogenu we krwi matczynej w czasie dąży może się wahać w znacznym stopniu i nie pozostaje w efektywnej korelacji z rozwiązaniem, ani też z inicjacją formowania się połączeń szczelinowych. Estradiol w organizmie kobiety nie powstaje z progesteronu, jak u gryzoni, lecz jest pochodzenia łożyskowego i zarodkowego Estradiol jest syntetyzowany z dehydroizoandrosteronu, a tym samym, nie pochodząc z progesteronu, nie wpływa na stężenie tego ostatniego do końca dąży. Zatem regulacja ekspresji koneksyny i jej oligomeryzacja w połączenia szczelinowe, tuż przed porodem, jest regulowana stosunkiem stężeń estradiolu i progesteronu.

Połączenia szczelinowe pojawiają się bardzo wcześnie w żydu zarodkowym Komórki ośmioblastomerowego zarodka myszy są już ze sobą elektrycznie i metabqa licznie połączone. W miarę postępującego rozwoju i różnicowania się tkanek, połą-] czenia szczelinowe stają się coraz bardziej ścisłe i tkankowo specyficzne. Jeżeli zabloj kujemy doświadczalnie połączenia szczelinowe przez potraktowanie zarodka odpo-i wiednimi przeciwdałami, to jego rozwój będzie przebiegał nieprawidłowo albo zo4 stanie zatrzymany we wczesnych stadiach rozwoju. Podobnie zachowują się żarom ki myszy transgenicznych ze znokautowanym genem (ekspresja genu została zabloJ kowana metodami inżynierii genetycznej) dla koneksyny 43; nie mogą się one rcfl winąć dalej niż do 8 blastomerów. Od tego stadium rozwojowego zarodki myszj wytwarzają połączenia szczelinowe. W procesie formowania się guzów nowotwdS wych i w trakrie inwazji komórek nowotworowych następują zakłócenia w konafl nikacji międzykomórkowej. Dzieje się to na skutek zaniku połączeń szczelinował pomiędzy komórkami nowotworowo zmienionymi. Inwazyjność, która jest jedjfl z głównych cech komórek neoplastycznych, powstaje po utrade połączeń szczelkM wych między tymi komórkami. Przytoczone przykłady zależnośd różnicowania narządów od istninia połączeń szczelinowych świadczą o doniosłej, koordynacyjni roli, jaką spełniają te połączenia w procesie rozwoju zarodka i we właśdwym furuJ cjonowaniu dojrzałego organizmu.