73290 wstęp do teorii polityki img 34

2. Relacja między interesami a celami

Teoretycy stosunków międzynarodowych, włączywszy autorów hołdujących podejściu behawioralnemu'', na ogół utrzymują, że istnieje ścisły związek między interesami państwaa celami jego polityki zagranicznej.

Większość badaczy anglosaskich wyprowadza cele polityki zagranicznej z niezbyt jasno i różnorodnie definiowanego pojęcia „interesu narodowego”. Zdaniem przedstawicieli szkoły „realizmupolitycznego” interes narodowy zwykle jest określany jako synonim przetrwania, bezpieczeństwa, potęgi i jej pochodnych"'. Jeden /. twórców i czołowy- amerykański przedstawiciel tej szkoły - Hans J. Morgenlhau mocno akcentował, że „cele polityki zagranicznej muszą być definiowane na warunkach interesu narodowego”' '. Natomiast zespół autorów z Brookings Institution już kilka łat wcześniej utrzymywał, że interes narodowy stanowi „zespół ogólnych i stałych celów (ęmk) nar/ecz których państwo działa”. Cele te obejmują,.potrzebę zjednoczenia się dla zabezpieczenia przed agresją do podnoszenia standardu życia i dla utrzymania narodowej i międzynarodowej stabilności'². Z tak rozumianego interesu narodowego, czyli zespołu ogólnych i stałych celów, wyprowadza się cele bezpośrednie (objectives), które następnie są konkretyzowane i realizowane przez zewnęteno-polityczne działania (policies

Tę dyrektywę metodologiczną stosowali w latach następnych liczni inni autorzy. Na przykład Paul Seabury rozpatrywał interes narodowy w znaczeniu normatywnym i desktryptywnym. W pierwszym, normatywnym ujęciu interes na- j rodowy stanowi zespół celów (puroposes), który naród (w domyśle państwo) deklaruje do urzeczywistnienia uczestnicząc w stosunkach międzynarodowych.

’ Ujmująoni cele jako rezultaty „zachowania się” państw lub jednostek podejmujących decyzje w ich imieniu. Zub. np.: Edgar S. Fumiss, An Introduction to American Foreign Policy, New York.: Rinehart 1955; Washington Platt, National Character in Action: Intelligencc Factors in Foreign Relations, New Brunswick NJ.: Rutgers University Press 1961; Richard C. Sny der, H. Bruck, Burton Sapin (red.), Foreign Policy Decision-Making: An Approach to the Siudy of International Politics, New York: Free Press of Glencoe 1962; Arnold R. Brody, Cognition and Behavior: A Model of International Re/ations, [w:] O. J. IIarvey (red.), Experience: Structure and Adaptability, New York: Springer Pub. Co. 1966; S. E. Perry, Notes on the Role of National: A Social-Psychological Concept for the Study of International Relations, [w:] J. N. Roscnau (red .) International Politics and Foreign Policy. New York: York: Frec Press of Glcncoe 1969; Michael Brecher. Bierna Steinberg, Janiec Stein, _A Framework for Research on Foreign Policy Behavior”, The Journal ofConJlict Resolution, Vol. 13. No. 1, March 1969, a. 75-102.

^:o Ole R. Ilolsti, „Theorics of Innitemational Relations and Foreign Policy: Realism and Its Chailengers”, [w:] Charles W. Kegiey, Jr., Controrersies in International relations Theory: Realism and the Neoliberal Challenge. New York: St. Martin’s Press 1995, s. 37.

Hans J. Morgenthau, Politics among Nations: The Strugglefor Power and Peace, New York: Knopf 1954, s. 528.

^:: Major Problems of US Foreign Policy 1950 1951, Prepared by the Staff of the International Sc-dies Group of the Brookings Institution, Washington D.C. 1950, s. 384.

¹³ Ibidem.