74435 IMG 24

^r*e*(* i.tO,‘ ta&ia! mgieł inhalacyjnych na trakcje i podfrakcje (wg taukajłysa, za:

Frakcja	Podfrakcja	Średnica cząsteczek w pm	Głębokość docierania
S'-bcczą&eczkDwa	Gruba	> 300	Jama nosowo-gardłowa
	Srednta -	300-100	Jw.
	Drobna	100-30	Tchawica, oskrzela główne
śrsdniocząstecztowa	Gruba	30-T0	Oskrzela
	Drobna	10-5	Oskrzeiiki
Orocnocząstacztowa	Gruba	5-1	Pęcherzyki
	Drobna	<1	Ponownie wydychane z płuc

Środki stosowane w inhalacjach dzieli się na: rozszerzające oskrzela, rozrzedzające wydzielinę, wykrztuśne, przeciwzapalne, przeciwgrzybicze i anty-btotyki.

Szeroki zakres działania tych środków powoduje, że zależnie od potrzeb •nłiiiacje wskazane są nie tylko po operacjach, ale prawie we wszystkich przewlekłych chorobach i zaburzeniach czynności układu oddechowego, m.in. w nieżycie oskrzeli, rozstrzeniach oskrzeli oraz astmie oskrzelowej. Przeciwwskazania do zastosowania aerozoloterapii stanowią ostre stany zapalne układu oddechowego, gruźlica, niewydolność oddechowa i niewydolność kr^żosw znacznego stopnia

Niezmiernie istotnym zagadnieniem, wpływającym na skuteczność inhalacji, jest sposób jej wykonywania, a zwłaszcza oddychanie. W trakcie inhalacji chory powmien oddychać wolno i głęboko. Zalecany jest rytm oddechowy 5-6 oddechów na minutę, wraz ze zmniejszeniem częstości oddechów wzrasta bowiem skuteczność inhalacji Przy częstości 30 oddechów na minutę wykorzy-'yfsatfę wdychanego aerozolu wynosi zaledwie 10%, a przy 5 oddechach wzrasta do 60%. Na szczycie wdechu powinna nastąpić 3-5-sekundowa, a nawet dłuższa, bo sięgająca 25 sek., przerwa oddechowa, powodująca całkowite zaicmrtk ruchu powietrza w drogach oddechowych, co sprzyja odkładaniu się acttooftł. Inhalacje stosuje się 3 razy dziennie przez 15 min, zawsze łącząc je z ćwkYL-marm oddechowymi i skutecznego kaszlu.

W zakresie świadokczmctwa stepowane są naświetlania promieniami nad-tinkawyrm t podczerwonymi (filtr niebieski i czerwony). Zabiegi te mają na

celu zmniejszenie napięcia mięśni, działają przeciwbólowo oraz zwiększają przekrwienie tkanek i to jest ich zadanie u pacjentów wymagających zabiegu chirurgicznego. Ponadto naświetlania najczęściej wskazane są w nieżycie oskrzeli, astmie oskrzelowej, rozedmie płuc czy wysiękowym zapaleniu opłucnej.

Spośród metod wykorzystujących energię elektryczną najczęściej znajdują zastosowanie: diatermia krótkofalowa, galwamzacja, jonoforeza i prądy diady-namiczne. Działają one przeciwbólowo i przeciwzapalnie, zwiększają przegrzanie i przekrwienie tkanek oraz dodatkowo zmniejszają stan spastyczny oskrzeli. Elektroterapia jest wskazana m.in. w fizjoterapii przewlekłego zapalenia oskrzeli, astmy oskrzelowej, rozstrzeni oskrzeli. Po operacjach najczęściej stosowana jest jonoforeza w przypadku blizn lub bliznowców oraz elek-trostymulacja po operacjach urazowych uszkodzeń nerwów obwodowych. Często wykorzystywane jest także przeciwbólowe działanie tych metod.

Ultradźwięki stosuje się w celu zmniejszenia napięcia mięśni, rozszerzenia naczyń krwionośnych, zahamowania stanów zapalnych; działają one także przeciwbólowo. W chirurgii wskazane są zwłaszcza w zapobieganiu powstawania twardych blizn lub w przypadku krwiaków. Ponadto szczególnie zaleca się je w fizjoterapii astmy oskrzelowej i nieżycie oskrzeli.

1.2.9. Masaż

Oklepywanie klatki piersiowej wykonuje się po obu jej stronach, zarówno w jej części przedniej, bocznej, jak i tylnej. Stosuje się szybkie ruchy rąk ułożonych w „łódkę” dla stworzenia poduszki powietrznej, powodującej podciśnienie zwiększające przekrwienie i tym samym skuteczność tego zabiegu. Podczas uderzenia powinien być słyszalny głośny, lecz głuchy dźwięk sprężającego się powietrza. Uderzenia powinny być na tyle silne, aby wprowadzić w drżenie oskrzela oraz spowodować oderwanie się zalegającej w nim wydzieliny. Czas takiego masażu jest uzależniony od odczuć bólowych pacjenta i możliwości fizycznych fizjoterapeuty. Oklepywanie wykonuje się od części przypodstawnych płuc w kierunku ich szczytów, omijając okolice nerek i kręgosłupa (ryc. 1.9 A).

Podobnym, lecz nieco słabszym oddziaływaniem cechuje się masaż wibracyjny. Stosowane do tego celu aparaty powinny charakteryzować się dużą amplitudą drgań. Mogą to być aparaty działające na zasadzie przepływu wody (aquavibron) lub napędzane silnikiem elektrycznym (ryc. 1. 9 B, C).

1

37