li- Bajfciewjcz-Grdbowdu. Z. Mikulski. Ilyitroiagia ogólna. Warszawa 2005 ISBN 83-0M 4579X.«hy \VN PWN 21X15
Tabela 34. Charakterystyka trzech głównych typów jezior strefy umiarkowanej
lotatnik ” to C:\Document.r" # 1033. O.S.T.7T,H0 str212~Pah* " f Itelix iLibraryTT^’ Ę Hydrologia og...
Cechy |
Jeziora oligotroficznc |
Jeziora eutroficzne |
Jeziora dystroficzne |
Występowanie |
głównie w rejonie alpejskim. m.in. w Tatrach i w rejonie pr/ybaliyckim |
głównie w rejonie przybał-tyckim i na niżu środkowoeuropejskim |
głównie w krajach skandynawskich |
Morfologia |
je/iora głębokie z wąską strefą przybrzeżną |
jeziora płytkie, / silnie rozwiniętą strefą przybrzeżną |
głębokość różna, występują w sąsiedztwie torfowisk |
Barwa wody |
niebieska lub zielonkawa, zakwity nie występują |
zielona lub żółtozielona, często zakwity glonów |
żółta lub brunatna, zakwitów brak |
Przezroczystość |
duża |
mała |
mała |
Skład chemiczny wody - sole pokarmowe - wapń - substancje humusowe |
mało zmienna ilość brak |
dużo zwykle dużo zwykle brak |
mało bardzo mało bardzo dużo |
Zawartość tlenu |
dobrze natlenione wody nawet przy dnie, brak procesów gnilnych |
w wodach przydennych mało lub brak. występują procesy gnilne |
w wodach przydennych brak tlenu, występują procesy gnilne |
Osady denne |
ubogie w substancje organiczne, nie zagniwające |
bogate w substancje organiczne. zagniwające |
bogate w substancje humusowe |
Stan rozwoju |
wiek młody |
wiek dojrzały |
wiek dojrzały |
Dalszy rozwój |
przechodzi w jezioro eutroficzne |
przechodzi w staw', trzęsawisko. torfowisko niskie |
przechodzi w trzęsawisko. torfowisko wysokie |
cesy mineralizacji materii organicznej pociągają za sobą nierzadko dość znaczne zużycie tlenu w wodach przydennych, w rezultacie czego osady denne wykazują różny stopień rozkładu. Przeważa w nich dość ciemny muł zbliżony do sapropelu (zob. rozdz. VII. podrozdz. 5). W rozwoju ewolucyjnym jezioro mezotroficzne przekształca się w jezioro eutroficzne.
Jeziora eutroficzne są to żyzne zbiorniki wodne o wysokiej produkcji biologicznej, wyrażającej się m.in. częstymi zakwitami planktonu, które powodują wyraźną zmianę barwy wody na zieloną. Pas roślinności brzegowej w tego typu zbiornikach jest zazwyczaj dobrze rozwinięty i zajmuje znaczną część jeziora. Intensywne procesy mineralizacji materii organicznej prowadzą do zużycia tlenu w wodach przydennych, czyli do deficytu tlenowego (rys. 180). W wyniku tego na dnie zbiornika powstają stosunkowo słabo rozłożone osady denne w postaci ciemnego mułu typu sapropelu. W rozwoju ewolucyjnym jezioro eutroficzne ulega stopniowemu zamulaniu i zarastaniu przekształcając się powoli w trzęsawisko, a następnie w torfowisko niskie.
Jeziora dystroficzne są to jałowe zbiorniki wodne o bardzo małej produkcji biologicznej, których woda ma barwę brązową i wykazuje kwaśny odczyn. Przezroczystość wody jeziornej jest niewielka 0,5-1,0 m. Pas roślinności brzegowej w jeziorach
213
□
i
Cl
C
7T
C
O
rr.
a>
ro
OJ
oj
OJ
co
S> Hydrologia ogólna - Elżbieta Bajkiewicz-Grabowska, Zdzisław Mikulski - iLibrary Reader