str213

li- Bajfciewjcz-Grdbowdu. Z. Mikulski. Ilyitroiagia ogólna. Warszawa 2005 ISBN 83-0M 4579X.«hy \VN PWN 21X15

Tabela 34. Charakterystyka trzech głównych typów jezior strefy umiarkowanej

lotatnik ” to C:\Document.r" # 1033. O.S.T.7T^,H0 str212~Pah* " f Itelix iLibraryTT^’ Ę Hydrologia og...

Cechy	Jeziora oligotroficznc	Jeziora eutroficzne	Jeziora dystroficzne
Występowanie	głównie w rejonie alpejskim. m.in. w Tatrach i w rejonie pr/ybaliyckim	głównie w rejonie przybał-tyckim i na niżu środkowoeuropejskim	głównie w krajach skandynawskich
Morfologia	je/iora głębokie z wąską strefą przybrzeżną	jeziora płytkie, / silnie rozwiniętą strefą przybrzeżną	głębokość różna, występują w sąsiedztwie torfowisk
Barwa wody	niebieska lub zielonkawa, zakwity nie występują	zielona lub żółtozielona, często zakwity glonów	żółta lub brunatna, zakwitów brak
Przezroczystość	duża	mała	mała
Skład chemiczny wody -    sole pokarmowe -    wapń -    substancje humusowe	mało zmienna ilość brak	dużo zwykle dużo zwykle brak	mało bardzo mało bardzo dużo
Zawartość tlenu	dobrze natlenione wody nawet przy dnie, brak procesów gnilnych	w wodach przydennych mało lub brak. występują procesy gnilne	w wodach przydennych brak tlenu, występują procesy gnilne
Osady denne	ubogie w substancje organiczne, nie zagniwające	bogate w substancje organiczne. zagniwające	bogate w substancje humusowe
Stan rozwoju	wiek młody	wiek dojrzały	wiek dojrzały
Dalszy rozwój	przechodzi w jezioro eutroficzne	przechodzi w staw', trzęsawisko. torfowisko niskie	przechodzi w trzęsawisko. torfowisko wysokie

cesy mineralizacji materii organicznej pociągają za sobą nierzadko dość znaczne zużycie tlenu w wodach przydennych, w rezultacie czego osady denne wykazują różny stopień rozkładu. Przeważa w nich dość ciemny muł zbliżony do sapropelu (zob. rozdz. VII. podrozdz. 5). W rozwoju ewolucyjnym jezioro mezotroficzne przekształca się w jezioro eutroficzne.

Jeziora eutroficzne są to żyzne zbiorniki wodne o wysokiej produkcji biologicznej, wyrażającej się m.in. częstymi zakwitami planktonu, które powodują wyraźną zmianę barwy wody na zieloną. Pas roślinności brzegowej w tego typu zbiornikach jest zazwyczaj dobrze rozwinięty i zajmuje znaczną część jeziora. Intensywne procesy mineralizacji materii organicznej prowadzą do zużycia tlenu w wodach przydennych, czyli do deficytu tlenowego (rys. 180). W wyniku tego na dnie zbiornika powstają stosunkowo słabo rozłożone osady denne w postaci ciemnego mułu typu sapropelu. W rozwoju ewolucyjnym jezioro eutroficzne ulega stopniowemu zamulaniu i zarastaniu przekształcając się powoli w trzęsawisko, a następnie w torfowisko niskie.

Jeziora dystroficzne są to jałowe zbiorniki wodne o bardzo małej produkcji biologicznej, których woda ma barwę brązową i wykazuje kwaśny odczyn. Przezroczystość wody jeziornej jest niewielka 0,5-1,0 m. Pas roślinności brzegowej w jeziorach

213

□

i

Cl

C

7T

C

O

rr.

a>

ro

OJ

oj

OJ

co

O

©

©

&

(J

S> Hydrologia ogólna - Elżbieta Bajkiewicz-Grabowska, Zdzisław Mikulski - iLibrary Reader