74990 Rydzanicz (7)

o:

Na początku postępowania zostają wyznaczone podstawowe cechy konstrukcyjne C_D. Umożliwia to dalsze wyznaczenie innych cech C₍, C₂, C₃, a następnie — cech pozostałych C_n, C₁₂, C₂₁,.... Jak wynika z tego przedstawienia, stopniowy dobór cech konstrukcyjnych umożliwia przejście od cech ogólnych, wyznaczonych na początku, do cech szczegółowych, które na początku konstruowania nie były jeszcze znane.

Porządek sekwencyjny oraz sekwencyjno-ite-racyjny elementarnych zabiegów procesu

W procesie projektowo-konstrukcyjnym, jako procesie racjonalnego postępowania, występują analiza i synteza. Można uznać, że są to elementarne zabiegi procesu. Mogą one występować w porządku sekwencyjnym (rys. 1,4a) lub sekwencyjno-iteracyjnym (rys. 1.4b).

h a i—i s i—r~r~i—m

H_Ł

xj-

Rys. 1.4

Podstawowe układy elementarnych zabiegów procesu: a — porządek sekwencyjny, b — porządek sekwencyjno--iteracyjny

Występujące sprzężenia zwrotne i cykle iteracyj-ne, często wielokrotne, wynikają z tego, że na wyjściu procesu powinno się uzyskać optymalne, ze względu na dobrane kryteria, wyniki procesu.

Analizę i syntezę, jako zabiegi elementarne, można ująć w pewne zespoły zabiegów, otrzymując sekwencję: rozpoznanie-analiza-synteza-ocena, co ma pewne praktyczne znaczenie. Jak podkreśla Diet-rych [6], rozpoznanie oraz ocena zawierają także elementy analizy i syntezy.

1.4. Uszczegółowienie konstrukcji a uszczegółowienie rysunków jako zapisu konstrukcji

Proces uszczegółowienia konstrukcji ma pewne odzwierciedlenie w uszczegółowieniu rysunków jako zapisu konstrukcji. Są to jednak, jak podkreślono w pracy [10], dwa różne zagadnienia. Zostanie to wyjaśnione na przykładzie konstruowania przekładni zębatej.

Na wstępie wyznacza się ogólne własności przekładni zębatej, co zazwyczaj sprowadza się do wyznaczenia takich wielkości konstrukcyjnych przekładni, jak średnice i szerokości uzębień kół zębatych (rys. 1.5).

Rys. 1.5

Podstawowe wielkości konstrukcyjne przekładni zębatej

Konstruowanie przekładni obejmuje następujące zasadnicze jej elementy:

—    koła zębate, a w tym uzębienia oraz tarcze kół,

—    wałki,

—    ułożyskowania,

—    korpus przekładni,

—    uszczelnienia.

Dalszego, stopniowego uszczegółowienia konstrukcji można dokonać dwoma sposobami, różniącymi się stopniem uszczegółowienia rysunków:

1.    Na podstawie zapisu głównych cech konstrukcyjnych przekładni (rys. 1.5) następuje konstruowanie jej poszczególnych elementów. Można zatem przystąpić do jednoczesnego konstruowania korpusu przekładni, kół zębatych, wałków itd.

2.    Na podstawie zapisu głównych cech konstrukcyjnych sporządza się rysunek zestawieniowy lub rysunek złożeniowy, stanowiący podstawę sporządzenia rysunków poszczególnych elementów.

Te dwa zasadniczo odmienne sposoby rozwiązywania problemu konstruowania należy rozpatrywać z punktu widzenia stopnia złożoności środków technicznych, których konstrukcja jest opracowywana, a także organizacji działalności instytucji projektowo--konstrukcyjnej. W odniesieniu bowiem do złożonych środków technicznych występuje sprawa podziału zadań i współdziałania zespołów projektantów i konstruktorów, realizujących poszczególne etapy procesu projektowo-konstrukcyjnego.

1.5. Racje istnienia wytworu i zasady konstrukcji

Konstrukcja jako wynik procesu projektowo-konstrukcyjnego jest utworem, na podstawie którego są uzyskiwane wytwory jako układy materialne. Istotnego znaczenia nabiera zagadnienie oceny konstrukcji, a zatem doboru odpowiedniego układu kryteriów, na podstawie których można dokonać oceny konstrukcji.

m**--

— 9 —