90
Formy organizacyjni•
Są to prace wspierające główny proces kształcenia i wpływające na kształtowanie się właściwych postaw prospołecznych, moralnych, estetycznych u dziecka.
Praca pozalekcyjna i pozaszkolna pozwala na indywidualizację pracy z uczniami; na uwzględnianie ich zainteresowań czy niedoborów i zaburzeń rozwojowych. Często udział w zajęciach pozalekcyjnych pozwala dziecku zdobyć szansę na równą pracę z innymi dziećmi w czasie lekcji.
Ponieważ jest to forma organizacji procesu kształcenia dominująca w szkole, poświęcimy jej trochę uwagi. Jak przedstawiano jej strukturę najlepiej obrazuje tabela 267
Mówiąc za autorem komparatystycznego ujęcia struktury lekcji można powiedzieć, że „w strukturze lekcji nastąpiło wyraźne przesunięcie jakości działań z formy uczenia się i nauczania na formę powtórzeń i przygotowań. Nic nie uzasadnia zubożenia fazy poznawania nowego materiału, która została sprowadzona do podania i utrwalenia, dając tym samym podstawę do określenia tego systemu nauczania jako podającego i w zasadzie werbalnego".
Słuszne wydaje się więc zrekonstruowanie planu lekcji — by nawiązując do danych propozycji i łącząc z nimi potrzeby praktyki — podstawowy typ lekcji miał charakter twórczej pracy.
Stąd też próba przybliżenia innych struktur lekcji, być może kontrowersyjnych w zestawieniu z prezentowanymi w polskich podręcznikach do dydaktyki. Przytoczę dość ciekawą propozycję budowy lekcji za R. 1. Arendsem A Każdą strukturę lekcji dobiera do tego, jakie zadania musi zrealizować, aby osiągnąć zamierzone cele (podobnie jak u polskich autorów). Budowa lekcji jest czynnością wtórną do planowania, w którym wyodrębnia się zadania przedlekcyjne, lekcyjne i polekcyjne.
117 Półlurzycki J, Pyiinkti/kn rlln nauczycieli..., op. cit., s. 213.
“ Op. cit., s. 212. '
I ormy organizacyjne
.S
c
U
2
'E
3
3
(T3
c
£
o
2
3
&.
TJ
O
&-
s:
•o
ł-<
o
3
Cz. Kupisie-wicz |
Przygoto- wanie |
sprawdze nie |
Zaznajo mienie |
Utrwalenie |
c "O 3 | ||
W. Okoń |
Część wstępna |
Sprawdze nie |
Wprowa-i dzenie |
Podanie |
Utrwalenie |
Zastosowanie i zadanie | |
I. Kairów |
Część wstępna |
a> N -o * IL.y co c. |
Wyjaśnie nie |
Podanie |
1> 'E O) % 1 3 |
Zadanie | |
K. Sośnicki |
Zorganizo wanie |
Przygoto wanie |
Podanie |
Podsumo wanie |
Zadanie | ||
B. Nawro-czyński |
a> N T3 3= Ł.sj t/> c |
Przerabia nie |
Zebranie |
Zadanie | |||
H. Morrison |
Przygoto wanie |
Przedsta wienie |
Opracowa nie |
Zebranie |
Podsumo wanie | ||
c ; Ci 5 |
Podanie celu |
Przygoto wanie |
—--- Podanie |
O) N nr s (2 |
Zebranie |
Zastoso wanie | |
6 « |
Analiza |
Synteza |
Kojarzenie |
System |
Metoda | ||
— | |||||||
^ £ |
_0> | ||||||
-i « |
'U |
C o» |
S |
<C | |||
e X |
"o |
s |
O | ||||
i u: |
c er. |
>\ CO |
«U | ||||
’ |
1 |