7
OBLĘŻENIE I OBRONA PRZEMYŚLA W R. 1914/1915
sie mobilizacji, a dzień 2 sierpnia wyznaczono jako termin rozpoczęcia budowy umocnień. Pracę rozpoczęto wojskowemi oddziałami (kompanjami) roboczemi. W skład oddziałów tych wchodzili przeważnie Węgrzy, ludzie starych roczników, w wieku około 40 lat. Austrjacy skarżą się, że byli to ludzie starzy, a wskutek tego mało karni i o niewielkiej wydajności pracy.
Praca nie szła spokojnie. Wprawdzie z biegiem czasu przybywało do twierdzy coraz więcej oddziałów linjowych (111 brygada pospolitego ruszenia), lecz równocześnie niektóre oddziały (97 brygada pospolitego ruszenia), na skutek różnych wypadków, musiały odejść na front na wschodzie.
Ciągły ruch oddziałów przychodzących z kraju i odchodzących na front, jako też fakt, że w Przemyślu zainstalowało się Naczelne Dowództwo (A. O. K.), nie wpłynęły dodatnio na tok prac fortyfikacyjnych. Jeżeli dodamy do tego i to, że Przemyśl był wielką podstawą zaopatrzeniową armij frontowych, to łatwo sobie uprzytomnimy, na jakie ryzyko narażali się Austrjacy, odkładając ostateczne wykończenie twierdzy na czas t. zw. „napięcia politycznego".
Dzięki jednak temu, że linje bojowe były daleko od Przemyśla i praca odbywała się bez przeszkód ze strony nieprzyjaciela — roboty postępowały jako tako-
2 września przystąpiono już do oczyszczania przedpola, t. j. usuwania budynków i wycinania lasów. 4 września, rozpoczęto ewakuację ludności cywilnej, a 10 września wydano zakaz oddawania artylerji armjom polowym. Na rozkaz ten był już największy czas, bo następnego dnia, t. j. 11 września, zakończyła się bitwa na linji Rawa Ruska — Gródek Jagielloński, w której wyniku Austrjacy musieli się cofać dalej na zachód. Przemyśl wchodził w sferę działań wojennych.
W czasie tych 6-tygodniowych prac nad ukończeniem umocnień Przemyśla, wybudowano:
a) 7 nowych fortów i dzieł pośrednich,
b) 24 punkty oporu,
c) 50 km rowów strzeleckich między fortami,
d) 200 stanowisk bateryj,
e) 1 miljon m2 przeszkód z drutu kolczastego,
f) dwa mosty kołowe na Sanie (obok istniejących); jeden pod Ostrowem, drugi pod Hureczkiem,
g) 1 hangar lotniczy i kolejkę połową,
h) założono liczne pola minowe, zniwelowane teren, wybu-