83095 IMG#29 (4)

■

4.

DOBÓR TRANSFORMATORÓW I APARATURY

W sieciach z punktem zerowym skutecznie uziemionym stosuje się odgromniki o najwyższym napięciu roboczym równym 75-i-80% najwyższego napięcia roboczego sieci.

Dla odgromników instalowanych do ochrony izolacji punktów gwiazdowych transformatorów nieuziemionych, najwyższe napięcie robocze nie powinno być mniejsze niż 60% najwyższego napięcia roboczego sieci, a w sieciach ze skutecznie uziemionym punktem gwiazdowym — nie mniejsze niż 40%.

Obciążalność udarowa odgromnika powinna być oparta na ocenie ważności i wartości chronionego obiektu oraz wartości spodziewanych prądów wyładowczych. Odgromniki są budowane na znamionowy prąd wyładowczy (o kształcie fali 8 ps/20 ps), klasyfikujący odgromnik. Może on płynąć przez iskiemik i stos zmiennooporowy odgromnika bezpośrednio po zapłonie.

Odgromniki.budowane są na prądy wyładowcze znamionowe 2,5; 5 i 10 kA.

Ponadto przy doborze odgromników w uzupełnieniu tych dwóch wielkości podstawowych określa się: poziom ochrony, obciążalność prądową i wytrzymałość zwarciową obudowy odgromnika.

Dobór odgromników z uwagi na ochronę izolacji od przepięć łączeniowych jest zagadnieniem złożonym. Dokonuje się go dla takich sieci wysokich i najwyższych napięć, w których spodziewany jest znaczny poziom przepięć łączeniowych. Sposób doboru odgromników podany jest w literaturze specjalistycznej z tej dziedziny [21].

OBWODY pomocnicze w stacjach

5.1.    WIADOMOŚCI OGÓLNE

Obwody pomocnicze w stacjach stanowią obwody zabezpieczeniowe, pomiarowe, sterownicze i sygnalizacyjne.

Zagadnienia projektowania i budowy obwodów pomocniczych są przedmiotem zainteresowania rozległej dziedziny zwanej automatyką energetyczną. Stąd też w tym rozdziale omówiono tylko te zagadnienia, które wiążą się bezpośrednio z doborem aparatury obwodów głównych stacji oraz mają wpływ na wybór układu stacji. Omówiono też zasady telemechaniki w stacjach oraz zastosowanie w stacjach komputerów, które w coraz większym stopniu mogą uzupełnić lub zastąpić automatykę energetyczną.

Obecnie stosowana klasyfikacja automatyki energetycznej jest następująca:

—    zabezpieczeniowa: eliminacyjna, restytucyjna i prewencyjna.

—    informacyjna,

—• regulacyjna,

—    manewrowa.

5.2.    ZABEZPIECZENIA

W stacjach najczęściej spotykanymi urządzeniami automatyki energetycznej, zabezpieczeniowej, eliminacyjnej są zabezpieczenia transformatorów i linii elektroenergetycznych. Zabezpieczenia maszyn wirujących (generatorów, kompensatorów, dużych silników) są zwykle ściśle związane z parametrami konstrukcyjnymi tych urządzeń. Zabezpieczenie szyn zbiorczych stosuje się tylko w bardzo dużych stacjach wysokich napięć.

W tablicy S.l podano rodzaje zabezpieczeń transformatorów stosowane w krajowych sieciach o napięciu 110 kV i sieciach średniego napięcia (6—30 kV). Transformatory o napięciach wyższych, 220-7-400 kV oraz transformatory w elektrowniach wyposażone są w rozbudowane, wzajemnie rezerwujące się układy zabezpieczeń o odpowiedniej czułości, szybkości i niezawodności działania, uwzględniające zarazem specyficzne warunki pracy tych jednostek (np. transformatory blokowe w elektrowniach, autotransformatory sprzęgające sieci najwyższych napięć).

W tablicy 5.2 zestawiono przykłady stosowanych w energetyce krajowej urządzeń 'do zabezpieczenia pól linii o napięciu 6-^400 k V.

145

10 — Stacje elektroenergetyczna