Terapeuta wykonuje zabieg osobiście, a zatem pozostaje przy pacjencie przez cały czas. W jego polu widzenia powinien znajdować się zarówno pacjent (w tym pole zabiegowe i twarz), jak i wskaźniki oraz manipulatory aparatu (dobrze oświetlone). Terapeuta wykonuje manipulacje przy pacjencie prawą ręką lub obydwiema rękami, steruje aparatem lewą ręką (ryc. 1.7). Takie zabiegi są praco- i czasochłonne, dlatego stosuje się je wtedy, gdy właściwego efektu nie można uzyskać w bardziej prosty sposób.
2. Zabiegi wymagające udziału terapeuty tylko w określonych fazach zabiegu (początek, kontrole w trakcie, zakończenie).
Przez cały czas trwania zabiegu musi istnieć możliwość szybkiego nawiązania kontaktu z pacjentem. Sposób nawiązania kontaktu (werbalny, za pomocą dzwonka itp.) powinien być ustalony przed zabiegiem. O każdej zmianie w przebiegu zabiegu pacjent winien być uprzedzony.
3. Zabiegi, w których terapeuta szkoli pacjenta do samodzielnego wykonywania
zabiegów i (lub) ćwiczeń. Pełni rolę instruktora. Są to zabiegi o małym stopniu ryzyka. Pacjent wykonuje je w porach i z częstością najwłaściwszą dla terapii i swojej wygody, np. w domu. Musi jednak posiąść odpowiednie umiejętności. W tym celu terapeuta zapoznaje go:
a) z celem zabiegu i jego istotą;
b) z działaniem aparatu, z jego manipulatorami, zakresami możliwych zmian i ich znaczeniem dla leczenia;
c) z umiejscowieniem zabiegu i z drogą przechodzenia energii z aparatu do tkanek pacjenta;
d) z czasem trwania i częstością zabiegów.
Następnie:
a) terapeuta wykonuje zabieg z pacjentem;
b) pacjent sam wykonuje zabieg omawiając poszczególne czynności;
c) terapeuta zadaje dwa, trzy pytania sprawdzające;
d) zachęca do stawiania pytań i odpowiada na nie (bardzo ważne);
e) ustala czas i miejsce kontaktu, na wypadek gdyby pacjent miał jakiekolwiek wątpliwości oraz ustala termin badania kontrolnego.
W rozdziale tym zostały omówione ogólne zasady zabiegów, aktualne we wszystkich metodach fizykoterapii, natomiast następne rozdziały będą poświęcone postępowaniu szczegółowemu, specyficznemu dla poszczególnych rodzajów stosowanych energii.
1. Pacjent powinien być poinformowany, jak długo będzie trwać zabieg.
2. Koniec zabiegu powinien być wyznaczony sygnałem dźwiękowym lub świetlnym, wyzwalanym przez czasomierz.
3. Zaraz po sygnale należy wyłączyć przepływ energii oraz uwolnić pacjenta z przekaźników energii.
4. Terapeuta powinien być obecny przy zmianie pozycji pacjenta oraz stworzyć mu warunki do uporządkowania garderoby (ewentualnie pomóc).
5. Powinien sprawdzić samopoczucie pacjenta, umówić go na następny zabieg, zrobić adnotację w jego dokumentacji i pożegnać się.
31