psychicznego. W praktyce seksuologicznej najczęściej jednak spotyka się te typowe, prawidłowe tendencje, które skłaniają zaniepokojoną osobę do zgłoszenia się z wizytą u lekarza. Nie wymagają one leczenia.
Imieliński (1974, 1982) obszernie omawia teorie powstania dewiacji seksualnych, ich formy i zróżnicowanie oraz wyniki badań naukowych dotyczących poszczególnych form dewiacji. W niniejszym opracowaniu nie jest potrzebne powtarzanie wszystkich tych danych. Zostaną omówione jedynie niektóre nowsze publikacje poświęcone wybranym postaciom dewiacji, co może być przydatnym uzupełnieniem danych opublikowanych w pracach wymienionego autora.
Dietz i Evans (1982) stwierdzają, iż treści popularyzowane w wydawnictwach pornograficznych mogą mieć związek z rozwojem potrzeb i zachowań dewiacyjnych. Koning i Jenner (1982), opieraiąc się na metapsychologii psychoanalizy, podkreślają, że potrzeby oralne, analne, uretralne i sadystyczne tkwią w normalnej seksualności. Pogląd ten zdają się potwierdzać Imieliński, Dulko, Czemikiewicz (1982) na podstawie badań treści wyobrażeń, fantazji seksualnej mężczyzn w różnych grupach wiekowych. W wielu najnowszych publikacjach podkreśla się wpływ treści fantazji towarzyszących masturbacji uprawianej w wieku młodzieżowym na rozwój uwarunkowań dewiacyjnych. Wydłuża się również lista dewiacji, co ma związek z rozwojem nowych form zachowań dewiacyjnych wiążącym się z postępem techniki (telefon, video), z przemianami obyczajowymi (np. komuny hippisów praktykujące seks grupowy) czy z działaniem substancji chemicznych (np. orgazm farmakogenny po niektórych środkach narkotycznych).
Rozpowszechnienie zachowań dewiacyjnych jest różnie oceniane. McCary (1978) stwierdza, że sadyzm występuje u 5% mężczyzn i 2% kobiet, a masochizm u 2,5% mężczyzn i 4,6% kobiet. Transwestytyzm występuje u 1% populacji, w tym 25% badanych ujawnia orientację homoseksualną.
Lista zachowań określanych w publikacjach seksuologicznych jako dewiacyjne obejmuje następujące postacie:
automonoseksualizm — oglądanie w lustrze własnej osoby
przebranej w strój kobiecy; postać widziana w lustrze jest traktowana jako druga osoba, biczowanie — chłostanie ciała,
ciswestytyzm — ubieranie się w odzież własnej płci, ale typową dla innego wieku biologicznego lub innej warstwy społecznej,
eksaudyryzm — podsłuchiwanie przebiegu stosunku, współżycia innych,
ekskrementofilia — kontakt z wydalinami ciała (kałem), fetyszyzm — kontakt z częścią ubioru, rzeczą, przedmiotem należącym do obiektu seksualnego, a także ukierunkowanie na część ciała obiektu,
fLagellantyzm — biczowanie partnera (odmiana sadyzmu), gerontofilia — kontakt z partnerem w wieku starczym, heterochromofilia — fetyszem jest inny kolor skóry partnera (postać fetyszyzmu),
homeowestytyzm — nakładanie na siebie ubrania należącego do innej osoby tej samej płci,
kaudalezizm — pokazywanie własnej, darzonej uczuciem, nagiej partnerki innym mężczyznom,
klismafilia — przyjemność, orgazm prowokowane wlewami doodbytniczymi, wkładaniem hegarów, masochizm — przyjemność w wyniku odczuwania cierpienia, bólu, upokorzenia,
nakłuwanie — nakłuwanie kobiet przez mężczyznę różnymi przedmiotami,
narcyzm — odmiana fetyszyzmu, w której fetyszem jest własne ciało,
nekrofilia — kontakt z martwym ciałem,
nimfofilia — kontakt mężczyzny z niedojrzałą dziewczyną
(odmiana pedofilii),
ocieractwo — dotykanie członkiem kobiet w sytuacji tłoku, ścieśnienia,
oglądactwo (voyeryzm) — podglądanie budowy i czynności płciowych innej osoby,
ozolagnia — satysfakcja z kontaktu z zapachem drugiej osoby, partenofilia — satysfakcja jedynie w kontaktach z dziewicą, pedofilia — kontakty z dziećmi,
pigmalionizm — reakcja seksualna na widok np. rzeźb, obrazów, zdjęć,
pirolagnia — satysfakcja seksualna na widok ognia, pożaru, piromania — satysfakcja seksualna w trakcie podpalania, pluralizm — seks grupowy,
retifizm — odmiana fetyszyzmu (fetyszem są wyroby ze skóry), sadyzm — satysfakcja seksualna w wyniku zadawania cierpień, bólu,
47