137
CZTERECH WESZŁO IX) PARDES...
pokoleniu, tak jak na przykład R. Iianinie b. Dosa na wysokości;63 [albo] jak na niskości R. Abbahu na dworze Cezara. Radce - [oznacza] tego, kto zna się na następstwie łat i ustalaniu miesięcy. I mądrego - to oznacza ucznia, który czyni swego nauczyciela mądrym. Maga - jak tylko zaczyna rozprawiać o Torze, wszyscy niemieją. I zręcznego oznacza tego, kto kojarzy jedną rzecz z drugą. Zaklinacza, to oznacza takiego, któremu można przekazać słowa Toiy, które objawione były szeptem. I dam im chłopców na zwierzchników; jakie jest znaczenie I dam im niedorostki na zwierzchników? R. Eleazar powiedział: To oznacza osoby, które są wyjałowione65 z przykazań. A niemowlęta będą nad nimi panować. R Aha b. Jakub powiedział: [To oznacza] lisy dzieci lisów!* A jednak [Izajasz] nie uspokoił się, dopóki nie powiedział im: Chłopiec porwie się na starca - osoby, w których nie ma przykazań, będą się porywać na tych, którzy napełnieni są przykazaniami jak owoce granatu. A nikczemnik na poważanego: Ci, którym ważkie [nakazy] zdają się małej wagi, przyjdą i porwą się na tych, którym nawet małe nakazy wydają się ważkie.67
R. Katina powiedział: Nawet w czas upadku Jerozolimy prawdomówni nie znikli spośród nich, jako powiedziane jest: Człowiek uchwyci się swego brata w domu swego ojca: Ty masz płaszcz, więc bądź naszym wodzem (Iz 3,6)! Rzeczy, z powodu których ludzie kryją się jak pod płaszczem,68 ty dzierżysz w swoim ręku (Iz 3,6). A ta ruina (Iz 3,6): Jakie jest znaczenie [wyrażenia] a ta ruina? - Rzeczy, których ludzie nie pojmą inaczej niż potykając się o nie, ty dzierżysz w swoim ręku. On zaś weźmie [i przysięgnie] w owym dniu, mówiąc: nie jestem uzdrowicielem, bo w mym domu nie ma chieba ni szaty; nie czyńcie mnie wodzem ludu (łz 3,7). - Weźmie - Weźmie wyraża przysięgę, bo powiedziane jest: Nie będziesz brał imienia Pana Boga swego [nadaremno]
63 „Każdego dnia Bat Kol odzywa sią i głosi: 'Cały świat otrzymuje pożywienie ze względu na mego syna Haninę, a przecież Haninic wystarcza jeden karob marchwi od Szabatu do Szabatu5”, Taan. 24b~2Sa.
w Kalendarz żydowski składa się z 12 miesięcy księżycowych, liczących 29 lub 30 dni. Aby miesiące wypadały w tej samej porze roku konieczne jest dodawanie co pewien okres 13. miesiąca, II Adar.
65 Hebr. nerim, „dzieci” interpretowane jako znaczące miner im, „pusty, opróżniony”
66 Hcbr. lelulim, „małe dzieci”, tu tłumaczone jak pochodne od tela. „lis”.
67 Gra słów: słowo nikła, „nikczemny” wywodzone jest od kai „łatwy”; nikbar, „poważany” ma wspólny źródłosłów z „ważki”.
64 Tzn. byliby zawstydzeni, gdyby ich niewiedza, zwłaszcza w odniesieniu do Tory, wyszła na jaw.