87059 SAM45

fetti patok MlfnlCTiu w XXIXB wieku    Główne kierunki. fakty, ludzie, wydtrrenb

„Polityka bezpieczeństwa i strategia obronna RP” oraz podpisany ty-drieś później przez prezydenta Lecha Wałęsę dokument „Założenia polskiej polityki obronnej". Najważniejsze zapisy tych dokumentów to nun. uznanie NATO za główny czynnik politycznej stabilizacji i pokoju w Europie (Polska opowiedziała się za zachowaniem euro-attontyduego charakteru paktu, a także za obecnością wojsk amerykańskich na starym kontynencie); członkostwo w NATO i UZE zapew* mających bezpieczeństwo zbiorowe w Europie; uczestnictwo polskich M) zbrojnych w misjach pokojowych organizowanych przez ONZ; podtrzymanie współpracy z innymi państwami środkowoeuropejskimi; dwustronna współpraca z Rosją, Ukrainą i Białorusią; utrzymanie wła-snego potencjału zbrojnego i systemu obronnego państwa; rezygnacja z traktowania jakiegokolwiek istniejącego państwa jako źródła zagrożenia. Polska, podobnie jak inne państwa Europy Środkowo-Wschodniej, uważała Rosję za jedynego naturalnego prawnego spadkobiercę broni jądrowej byłego ZSRR. Problem jednolitej kontroli nad bronią jądrową na terytorium byłego Związku Radzieckiego stanowił ważny czynni bezpieczeństwa Polski.

Kolejne gabinety - po upadku rządu Jana Olszewskiego w czerwca 1982 r„ podczas słynnej „nocy teczek” - intensyfikowały zabiegi o włączenie Potoki do zachodnich struktur obronnych. Po wyborach pwłwwntarnyrh 19 września 1993 r. koalicję rządową utworzyła lewica, czyli Sojusz Lewicy Demokratycznej i Polskie Stronnictwo Ludowe, a premierem został ludowiec Waldemar Pawlak. Jego rząd pozostawał w opozycji do Wałęsy, jednak

ewentualne tendencje lewicy do zmiany kierunku polskiej polityki zagranicznej, zwłaszcza w kontekście zadeklarowanej już chęci przy-stąpienii do eurorthntyckich struktur bezpieczeństwa.

(ur 9 wrzeinia 1947 r. w Krakowie) - polityk l eko-ggi » gj¹ Stopień doktora nauk ekonomicznych;

*******    fawwfiw WIW2Ł om minhtra spraw zagra

licznych w łatach 199ł-t99S. Kandydat na pittydenta W w 2000 r.

Jeden l zatoiycieli Platformy Obywatelskiej W latach 1992-1993 do-

nóu prezydent* Wałęsy di. ekonomicznych. W1993 tttanęl na ot

Ie tworzonego z Jego inicjatywy Bezpartyjnego Boku Wspierania Reform. Po wyborach parlamentarnych w 1993 r. w opozycp do rządu koalicji SLD-PSl; został jego członkiem jako minister spraw ijpania-nych Stało się tak dzięki przepisom Malej Konstytucji z 1992 r, która gwarantowała prezydentowi wpływ na obsadę tzw resortów

siłowych (MON. MSW i MSZ). Funkcję tę peM do dnia dymisji cale-

go rzędu Waldemara Pawłaka 6 marca 19951

Wejście do NATO uznali za priorytet czołowi politycy wywodzący się z „Solidarności” i zgodzili się, że kluczową rolę do spełnienia w bezpieczeństwie europejskim ma Sojusz Północnoatlantycki. Minister Olechowski w swoim wystąpieniu sejmowym 12 maja 1994 r. podkreślał, iż „celem Polski jest zbudowanie niepodzielności bezpieczeństwa dla całej Europy i obszaru euroatlantyckiego, (...) uważamy, że najprostsi drogą do Europy bez podziałów jest poszerzenie sprawdzonych struktur Sojuszu Północnoatlantyckiego i Unii Europejskiej. Takie rozszerzanie to nie tworzenie nowych podziałów, lecz przełamywanie starych. Dlatego energicznie staramy się o członkostwo w tych organizacjach. (...) Dlatego traktujemy członkostwo grupy [wyszehradzkiej] w strukturach atlantyckich jako ważny, ale tylko pierwszy krok. Dlatego opowiadamy się za nawiązaniem ścisłych stosunków między NATO i Rosj| bezpieczeństwo Polski i Europy nie będzie pełne i trwale, jeśli (stateczny system nie obejmie Rosji i innych naszych wschodnich są-sadów”.

Wśród kluczowych postulatów polskiej polityki zagraniczną wy-mienił ponadto, jako ważną dla bezpieczeństwa Polski, amerykańską obecność w Europie, a także zakotwiczenie Polski w instytucjach Europy Zachodniej, włączając w to NATO, Unię Zachodnioeuropejską i linię Europejską oraz ustanowienie dobrych relacji z Rosją i Ukrainą. Zarówno koalicja rządowa, jak i opozycja generalnie godziły się na te założenia, a w kwestii polityki zagranicznej w tym okresie spoty dotyczyły głównie kontroli nad armią oraz relacji z Rosją.

183 ■