87316 str108

&

uliginosum), wrzos zwyczajny (Cal luna v ul gar i s) i spotykany jedynie na Pomorzu wrzosiec bagienny (Erica tetmlix), a rośliny zielne, głównie należące do klasy jednoliś-ciennych, przez: wełniankę pochwowatą (Eriophorum vaginatum), wełnianeczkę darniową (Trichophorum caesoitosuni) i niektóre gatunki turzyc (głównie turzycę bagienną - Carex limosa, turzycę gwiazdkową - Carex stellulata. turzycę obłą - Carex diandara i turzycę nitkowatą - Carex lasiocarpa). Ubogą w gatunki florę torfowisk wysokich uzupełniają: rosiczka okrągłolistna (Drosera rotundifolia), bagnica torfowa (Scheuchzeria palustris) oraz przygiełka biała (Rhynohospora alba). W końcowym stadium na torfowisko wkracza bór bagienny z sosną zwyczajną (Pinus silvestris) w drzewostanie.

Wśród torfowisk wysokich wydziela się torfowiska kopułowe (atlantyckie, bałtyckie) i torfowiska kontynentalne. Torfowiska kopułowe cechuje kilkumetrowe wzniesienie partii środkowej, dość płaska bezleśna wierzchowina z wyniesionymi kępami i silnie uwodnionymi dolinkami przechodząca w zalesione zbocze kopuły, a następnie w silnie uwodniony okrajek, czyli pierścień roślinności bagiennej otaczającej kopułę, rozwinięty na styku torfowiska z gruntem mineralnym (rys. 99). Często na kopule torfowiska bałtyckiego występują małe jeziora, zwane tobołkami torfowymi. Torfowiska kontynentalne mają płaską powierzchnię o zwartym sosnowym zalesieniu.

Rys. 99. Schematyczny przekrój przez torfowisko wysokie, wytworzone na miejscu zarośniętego przez roślinność jeziora I przoz zatorflanie sąsiedniego lasu (wg Stańczykowskiej. 1975): 1 osad jeziorny. 2 torf trzcinowy. 3 torf turzycowy. 4 torf leśny, 5 starszy torf sfagnowy, 6 młodszy torf sfagnowy

Torfowiska przejściowe występują na ogół w strefach działów wodnych w obwodzie torfowisk wysokich, na obrzeżach zarastających jezior i w dolinach rzecznych, tam gdzie przepływ wody jest słaby i okresowo woda występuje na powierzchni. Są zasilane głównie opadem atmosferycznym, przy słabym udziale przepływu wody. Roślinność tych torfowisk wykazuje układ mozaikowy. Rosną tu zbiorowiska mszarowo-turzycowe. W skład tych siedlisk wchodzą: torfowce dolinkowe (takie jak: Sphagnum cusipidatum, Sphagnum

108

o

©

©

&

Cl

C

C

CO

o

rr.

a>

co

co

co

S> Hydrologia ogólna - Elżbieta Bajkiewicz-Grabowska, Zdzisław Mikulski - iLibrary Reader