87319 Obraz (1607)

u? Metody oceny /iigroźenia piyedsiybioislwa upadłością

Tablica 12.4

Wskaźniki analityczne modelu Hołdy dla podmiotu występującego z wnioskiem o ogłoszenie upadłości w gdyńskim Sądzie Rejonowym w 2000 r.

Budowa wskaźnika w modelu Hołdy	Wartość wskaźnika
1.    Aktywa bieżące / Zobowiązania bieżące 2.    Zobowiązania ogółem x 100 / Aktywa całkowite 3.    Strata netto / Aktywa całkowite 4.    Zobowiązania bieżące x 360 / Koszty zwykłej działalności operacyjnej 5.    Przychody ogółem / Aktywa całkowite Wartość funkcji Z-score Hołdy	0,6481574 137,83306 -50,1827 73,3811629 6,915523 -1,0063539

Źródło: Opracowanie własne.

Podstawowa różnica między modelem Altmana i Hołdy polega na występowaniu w tym drugim wartości stałej, niezależnej od wartości wskaźników składających się na funkcję Z//. W modelu przystosowanym do polskich warunków wartościami granicznymi oddzielającymi obie grupy przedsiębiorstw są liczby -0,3 i 0,1, co oznacza, że przedsiębiorstwa, których indeks Z„ ma wartość poniżej -0,3 są klasyfikowane jako bankruci, natomiast przy indeksie kształtującym się powyżej 0,1 jako przedsiębiorstwa w dobrej kondycji. Obszar między tymi wartościami jest „szarą strefą”, w której występuje duże prawdopodobieństwo popełnienia błędu pierwszego lub drugiego rodzaju.

Wyniki uzyskane dla badanego przedsiębiorstwa zostały ujęte w tablicy 12.4.

Jak wskazują dane tablicy 12.4, wyniki badanego przedsiębiorstwa wykazywały wartość indeksu 7,_H kwalifikującą je do grona bankrutów, co znajduje potwierdzenie w jego dalszych losach. Nie należy jednak zapominać o wynikach jednostki uzyskanych w weryfikowaniu jej sytuacji finansowej modelem Altmana. W rozbieżnościach między wynikami zastosowania obu modeli znajduje potwierdzenie teza, iż funkcji dyskryminacyjnych oszacowanych dla przedsiębiorstw gospodarki jednego kraju nie można przenosić bez korekty na warunki działalności w innym kraju.

MODEL BEERMANA

Niemieckim osiągnięciem z zakresu metod analiz dyskryminacyjnych prognozowania upadłości jest z pewnością model K. Beermana. Tworząc model dopasowany do warunków gospodarki niemieckiej, Beerman oparł go na stosunkowo dużej liczbie wskaźników analitycznych, a wykorzystane sprawozdania finansowe dotyczyły czterech lat przed utratą zdolności płatniczej. Przedstawiona funkcja została oszacowana dla przedsiębiorstwa będącego rok przed ogłoszeniem upadłości.

Budowa funkcji Z

Z = 0,21705 X, + 0,06276 X₂ + 0,01218 X₃ + 0,07741 X₄ + 0,10477 X₅ + 0,8127 X₆ +

+ 0,16454 X₇ + 0,06135 X_s + 0,26832 X₉ + 0,12368 X,₍₎.

Budowa wskaźnika w modelu Beermana

1.    Amortyzacja / (Aktywa trwałe + Przyrost aktywów trwałych).

2.    Nadwyżka finansowa / Kapitały obce.

3.    Przyrost aktywów trwałych / Amortyzacja.

4.    Kapitały obce / Kapitały całkowite.

5.    (Wynik netto + Podatek dochodowy + Wynik zdarzeń nadzwyczajnych) / / Przychody ze sprzedaży.

6.    (Wynik netto + Podatek dochodowy + Wynik zdarzeń nadzwyczajnych) / / Kapitały ogółem.

7.    Zobowiązania bankowe / Kapitały obce.

8.    Przychody ze sprzedaży / Kapitały ogółem.

9.    Zapasy / Przychody ze sprzedaży.

10. (Wynik netto + Podatek dochodowy + Wynik zdarzeń nadzwyczajnych) / / Kapitały obce.

Beemian oszacował funkcję Z dla czterech lat oddzielnie, stąd równie dobre jak u Altmana wyniki prognozowania upadłości. Najlepszy ze wskaźników prognozował indywidualnie wystąpienie złej tendencji z możliwością popełnienia błędu rzędu 14%, podczas gdy błąd całego modelu wynosi około 7%. Najistotniejsze jednak jest to, że również w tym modelu główny nacisk kładzie się na zyskowność i płynność przedsiębiorstwa.

Wartością rozdzielającą grupę przedsiębiorstw w dobrej kondycji od tych na skraju bankructwa, na rok przed ogłoszeniem przez nie upadłości, jest mediana indeksów Z populacji przedsiębiorstw badanej przy tworzeniu modelu, równa 0,30081.

Wartości wskaźników analitycznych wykorzystywanych w modelu i samej funkcji Z-score Beermana zostały zaprezentowane w tablicy 12.5.

Tablica 12.5

Wskaźniki analityczne modelu Beermana dla podmiotu występującego z wnioskiem o ogłoszenie upadłości w gdyńskim Sądzie Rejonowym w 2000 r.

Budowa wskaźnika w modelu Beermana

Wartość wskaźnika

1.    Amortyzacja / (Aktywa trwałe + Przyrost aktywów trwałych) 2.    Nadw'yżka finansowa / Kapitały obce 3.    Przyrost aktywów trwałych / Amortyzacja 4.    Kapitały obce / Kapitały całkowite 5.    Strata netto / Przychody ze sprzedaży 6.    Strata netto / Kapitały ogółem 7.    Zobowiązania bankowe / Kapitały obce 8.    Przychody ze sprzedaży / Kapitały ogółem 9.    Zapasy / Przychody ze sprzedaży 10. Strata netto / Kapitały obce Wartość funkcji Z-score Beermana

0.9149789 -0,266889 -0,9181258 1,5147421 -0,0803481 -0,5018274 0,00 6,2456642 0,0450626 -0,3312956 0,2259544

Źródło: Opracowanie własne.

Wartość indeksu Z dla omawianego przykładu wynosi 0,2259544, co pozwala zaliczyć jednostkę do grona niewypłacalnych.

Należy również podkreślić, że budowa modelu wielozmiennego w warunkach polskich nastręcza naukowcom liczne problemy związane nie z budową samego modelu, lecz z doborem sprawozdań finansowych, stanowiących jego podstawę. Duża część wniosków o ogłoszenie upadłości składanych w polskich sądach zawiera bowiem