Wady i przyczyny ich powstawania Zapobieganie
Zn twarda konsystencja Zaprawianie podpuszczką mleka niedojrzałego, tj. wykazującego za niską kwasowość. Nadmierne przesuszenie ziarna w czasie obróbki gęstwy serowej, przetrzymywanie sera w czasie dojrzewania w /.byt suchych pomieszczeniach
Za krucha konsystencja
Wada ta powstaje przede wszystkim na skutek użycia do produkcji sera nad kwaszonego mleka lub zastosowania nadmiernej ilości zakwasu czasie obróbki gęstwy serowej, stosowanie właściwego nacisku podczas prasowania serów
krojenie skrzepu na nieco większe ziarna, przestrzeganie czasów i temperatur obróbki gęstwy serowej w kotle, skrócenie czasu solenia, podwyższenie wilgotności względnej powietrza w dojrzcwalni branie do przerobu mleka o kwasowości nic przekraczającej 7,8" SH, stosowanie mniejszych ilości zakwasu z czystych kultur i dawanie icli tuż przed zaprawieniem mleka podpuszczką, krojenie skrzepu na mniejsze ziarna, stosowanie dodatku wody technologicznej do gęstwy serowej, utrzymywanie temperatury pomieszczenia, w którym odbywa się prasowanie serów, w granicach 18—20 C
Gumowata konsystencja
Za mały wzrost kwasowości w czasie
obróbki gęstwy serowej w kotle
stosowanie większego i o większej aktywności dodatku zakwasu z czystych kultur do mleka przerobowego, przestrzeganie czasu trwania i temperatury poszczególnych zabiegów' tcchnologicznch w czasie obróbki gęstwy serowej w kolie
Biała zgnilizna
Głęboki gnilny rozkład białka, powodując) powstawanie kawern (wypełnionych gazem) w miąższu sera na skutek rozwoju gnilnych beztlenowców przetrwal-nikujących Closlrirfium sporogenes
Szara zgnilizna
Rozwój bakterii gnilnych nicprzctrwalni-kujących Bacterium proteolilicum, powodujących rozkład białka; w miejscach zaatakowanych przez te bakterie powstają szaroniebieskie do br natnoczarnych punkty spowodowane wydzielaniem się siarkowodoru podczas rozkładu białka; szara zgnilizna w serach ementalskich występuje zazwyczaj w zewnętrznych partiach sera, przy serach grojer — w całej masie przeciwdziałanie podwyższaniu się pH masy serowej powyżej 5,5, gdyż bakterie wywołujące tę wadę są czułe na kwasowość środowiska (poniżej pH 5,5 nie mogą się rozwijać), wskazane więc zmniejszenie dodatku wody technologicznej do gęstwy serowej przestrzeganie dokładnej pasteryzacji mleka, wysokie dogrzewanie gęstwy serowej przed formowaniem sera
WADY OCZKOWATOÅšCI
Wczesne wzdymanie serów oczkowatość sltowata
Silne zakażenie mleka przerobowego bakteriami z grupy coli (wada ta powstaje często nawet w czasie prasowania lub solenia serów')
Późne wzdymanie serów Zakażenie mleka bakteriami beztlenowca przetrwalnikująoego, najczęściej Clostri-<łium tyrobutyricum (w'ada ta powstaje zazwyczaj po upływie 3—6 tygodni po wyprodukowaniu sera)
Szklaki - szczeliny lub rysy w miąższu sera
Za krucha i nieelastyczna konsystencja miąższu sera (wada la powstaje podczas fermentacji propionowej)
Itrak oczek
Najczęściej — niedostateczna fermentacja propionowa
WADY SMAKU I ZAPACHU
Lekko ostry smak i powstanie w miąższu sera gniazd drobnych oczek
Niewłaściwe pokrojenie skrzepu i niewłaściwe mieszanie gęstwy
Smak i zapach kwaśny
Przekwaszenie mleka lub ziarna serowego
w czasie obróbki gęstwy serowej
Smak i zapach mydlasty, gorzki, nieczysty, sfermentowany, jclki i gnilny
Niewłaściwa fermentacja na skutek za-przestrzeganic zasad higieny w całym procesie technologicznym, ścisłe przestrzeganie temperatur pasteryzacji mleka, zabezpieczenia mleka spasteryzowanego przed wtórną infekcją
kontrolowanie jakości surowca i produkcji mleka, wyłączanie z produkcji mleka pochodzącego od dostawców stosujących kiszonki jako karmę dla bydła mlecznego przeciwdziałanie powstaniu kruchej konsystencji sera (p. str. 82), eliminowanie mleka od krów chorych na zapalenie wymion, przestrzeganie właściwych temperatur prasowania, solenia i dojrzewania serów
usuwanie jak największej ilości materiału fermentacyjnego z ziarna serowego podczas obróbki gęstwy w kotle, niedogr/e-wanic gęstwy serowej powyżej 54LC, skracanie czasu solenia, podwyższanie temperatury solenia i dojrzewania stosowanie odpowiednich krajaczy i mic-zadeł w czasie rozdrabniania skrzepu dla uzyskania równomiernej wielkości ziarna, uregulowanie szybkości obrotów' mieszadeł w czasie obróbki gęstwy sc-row-cj w celu niedopuszczenia do zlepiania się nic osuszonych z.iarn
kierowanie do przerobu mleka o kwasowości nie przekraczającej 7,8CSH, stosowanie zalecanych ilości dodatków czystych kultur, niedopuszczanie do nadmiernego przyrostu kwasowości w masie serowej kierowanie do produkcji serów mleka
83