88985 Strona6,147 (skan by buby77)

NARZĄDY ZMYSŁÓW

4

10

Rys. 83. Gałka oczna II

1. m. prosty boczny; 2. plamka żółta; 3. biegun tylny; 4. pochewka zewnętrzna n. wzrokowego; 5. n. wzrokowy: 6. plamka ślepa; 7. twardówka; 8. naczyniówka; 9. siatkówka; 10. m. prosty przyśrodkowy; 11. obwódka; rzęskowa; 12. komora tylna gałki ocznej, ciecz wodnista; 13. rogówka; 14. tęczówka; 15. komora przednia gałki ocznej, ciecz wodnista; 16. biegun przedni gałki ocznej; 17. kąt tęczówkow-o-rogówkowy; 18. rąbek zębaty; 19. m. rzęskowy; 20. obwódka rzęskowa; 21. m. zwieracz źrenicy; 22. soczewka; 23. ciałko rzęskowe: 24. tarcza n. wzrokowego

a

Narząd słuchu - ucho

Ucho (auris) człowieka składa się z ucha zewnętrznego, które stanowią małżowina uszna i przewód słuchowy zewnętrzny; ucha środkowego, zbudowanego z jamy bębenkowej, młoteczka, kowadełka, strzemiączka i trąbki Eustachiusza, oraz ucha wewnętrznego, w którym występują: trzy kanały półkoliste, ślimak i przedsionek.

!Vlałżowina uszna (auricula) służy do lokalizacji źródła dźwięku oraz skupiania fal dźwiękowych.

Przewód słuchowy zewnętrzny (meatus acusticuś) przekazuje, wzmacnia i ukierunkowuje drgania fali dźwiękowej na błonę bębenkową. Przewód wysłany jest urzęsionym naskórkiem, zawierającym gruczoły łojowe i woskowinowe, których wydzielina tworzy warstwę ochronną.

Błona bębenkowa (membrana tympanica), elastyczna i cienka, zbudowana jest z tkanki łącznej, a w ruch wprawiająją fale głosowe.

Kosteczki słuchowe: młoteczek (malleus), kowadełko (incus) i strze-młączko (stapes) połączone są między sobą stawowo, stanowią pomost między błoną bębenkową a uchem wewnętrznym. Drgania z błony bębenkowej przenoszone są na kosteczki, których rola polega na wzmacnianiu fali dźwiękowej oraz regulowaniu właściwości akustycznych powietrza i ucha wewnętrznego.

Trąbka słuchowa {tuba auditiva) to przewód łączący ucho środkowe z gardłem. Służy do wyrównania ciśnienia po obu stronach błony bębenkowej i zarazem zabezpiecza ucho środkowe przed skutkami zbyt silnych fal dźwiękowych. Częsty ruch połykania wyrównuje zaistniałe różnice ciśnień. Ślimak (cochlea) to skręcony kanał, zawierający płyn zwany endolimfą. W ślimaku znajduje się narząd Cortiego, będący właściwym narządem słuchu. Na skutek drgania fal dźwiękowych pobudzana jest endolimfą, która drażni komórki nerwowe w narządzie Cortiego, a te z kolei przekazują impulsy do nerwu słuchowego i za jego pośrednictwem do korowego ośrodka słuchu, gdzie powstaje wrażenie słuchowe. Kanały półkoliste zbudowane są z trzech rurkowatych przewodów, ustawionych w stosunku do siebie prostopadle w różnych płaszczyznach. Kanały te są właściwym narządem równowagi. Wypełnia je endolimfą, w której zanurzone są kryształki CaCO_r W zależności od ułożenia ciała kamyczki pobudzają receptory równowagi w kanałach półkolistych. Receptory te przekazują impulsy za pośrednictwem nerwu słuchowego do korowych ośrodków koordynacji ruchowej, informując organizm o jego położeniu w przestrzeni. Wszystkie kanały półkoliste kończą się i zaczynają w przedsionku.

NARZĄDY ZMYSŁÓW

147