89288 PICT0006 (25)

uosabiają Strach i Imaginacja. Lecz jeśli cara zabije... popełni śmiertelny grzech zabójstwa i królobójstwa - a taki czyn nie mieści się w kodeksie lycerskim. Poza tym jest to grzech, który zaprzepaszcza zbawienie człowieka, nie mówiąc już o karze ziemskiej. To jest tragizm Kordiana - presja, której jego psychika nie zniosła, dlatego zemdlał. Cara nie zabił, znalazł się w więzieniu.

Przemiany Kordiana

•    Z wrażliwego młodzieńca -w podróżnika

•    Z podróżnika (utracjusza) -w rzecznika sprawy polskiej przed papieżem

•    Z podróżnika patrioty - w spiskowca, zamachowca, przywódcę narodu (przemiana na Mont Blanc)

•    Z zamachowca - w więźnia, skazańca

Kordian jako dramat romantyczny

Kordian spełnia następujące cechy gatunku:

•    synkretyzm - pomieszanie rodzajów literackich; oczywiście, jest to przede wszystkim dramat, lecz zawiera partie liryczne (list do Laury, monolog na Mont Blanc) i epickie (opowiadanie Grzegorza);

*    zerwanie z regułą trzech jedności:

miejsca - podążamy za Kordianem po całej Europie: Londyn, Watykan, Mont Blanc, Warszawa itd., czasu - rok 1829, podróże wskazują na długi okres fabuły, zaś sabat odprawiał się w roku 1799,31 grudnia, akcji - wątek miłosny, polityczny, moralny, fantastyczny;

•    obecność bohatera romantycznego - Kordian;

•    przemieszanie scen fantastycznych i realistycznych, tragicznych i komicznych; tu przykładem może być rozmowa z papieżem i ze „źle wychowaną” papugą; realizm z fantazją miesza się, gdy Kordian przemierza pałac (Strach, Imaginacja, diabeł);

•    epizodyczność dzieła - epizodami możemy nazwać opowieść Grzegorza czy epizod z Wiolettą;

•    występowanie postaci fantastycznych i scen nadprzyrodzonych - do takich należą czarownica, szatan, diabły, niewyjaśnione samobójstwo Kordiana;

•    kompozycja otwarta dzieła - sceny nie są ściśle powiązane, nie wiemy, jak Kordian przeżył, jak znalazł się w Europie, jak zakończyły się jego losy - powyższy układ oddaje w pełni wysepkowość kompozycji otwartej;

•    niesceniczność - czyli trudności, jakie stwarza utwór,

gdy realizuje się go w teatrze; pomijając ruchliwość bohatera (co pociąga za sobą konieczność zmian dekoracji), dramat stawia inne jeszcze wymagania techniczne: jak np. przedstawić Kordiana na Mont Blanc rozmawiającego z chmurą, a potem unoszonego przez chmurę?

Beniowski Juliusza Słowackiego Bohater

Poemat dygresyjny Słowackiego, stanowi najwyższe osiągnięcie w tej trudnej formie poetyckiej. Na treść utworu składają się dwa ciągi tematyczne: epicki, opowiadający o przygodach tytułowego bohatera, i dygresyjny, mający charakter aluzji i dygresji na różne inne tematy.

Prototypem tytułowego Beniowskiego był historyczny Maurycy Beniowski - znany z powodu burzliwego życia. Bohater Słowackiego ma jednak luźny związek z historycznym podróżnikiem: „odziedziczył” po nim nazwisko i zasługę udziału