94283301 djvu

FIZYOLOGIA UKŁADU NERWOWEGO 313

psa (zwierząt mięsożernych) podaje ryc. 108. Widzimy na niej, że ośrodek kończyny przedniej zajmuje boczną część zakrętu esowa-tego przedniego i tylnego, ośrodek tylnej kończyny znajduje się w części środkowej zakrętu esowatego tylnego; w przednim zakręcie esowatym powyżej ośrodka kończyny przedniej leżą ośrodki mięśni karku, ośrodki zaś mięśni twarzy mieszczą się w zakręcie wieńcowym. U niższych ssaków jak n. p. u królika ośrodki moto-ryczne ułożone są w osi długiej półkul mózgowych.

U małpy zajmuje okolica psychomotoryczna na powierzchni wypukłej półkuli zakręt środkowy przedni (gyms centratis (interior), jako też przytykającą do niego część dwóch górnych zakrętów czołowych. Przechodzi nadto na stronę przyśrodkową (medyalną), zajmując część zakrętu brzeżnego ((jyrus marginalis). W tym samym obszarze, przedstawiającym całą okolicę psychomotoryczną. pojedyncze części zawiadują ruchami oddzielnych grup mięśni. Najniżej umieszczone są ośrodki mięśni twarzy, języka i krtani. Ośrodki te tworzą obszar dosyć znaczny. Powyżej znajduje się ośrodek mięśni karku, jeszcze wyżej ośrodek kończjmy przedniej, dalej mięśni tułowia, a najbardziej ku górze umieszczony jest ośrodek kończyny tylnej, który obejmuje także i medyalną powierzchnię kory mózgowej, gdzie usadowione są ośrodki ruchowe stopy i palców. W zakresie każdego z wymienionych obszarów znajdują się jeszcze mniejsze pola lub punkty, których drażnienie powoduje ruchy drobniejszych jeszcze £rup mięśni jak n. p. mięśni barku, łokcia, ręki, palców i to palców pojedynczych i t. d.

O położeniu i rozmieszczeniu okolicy psychomotorycznej u małp człekopodobnych pouczają nas badania Horsleya i Beevora oraz Sherringtona i Griinbauma na mózgu orangutana, goryla i szympansa, które z tego względu są bardzo ważne, że wykazują wyraźny postęp w rozwoju kory mózgowej i rozdziału jej czynności już od małp niższych do wyższych (ryc. 109, str. 314). Ogólny podział okolicy psychomotorycznej jest u tych zwierząt taki, jak u mniejszych małp; różnica polega tylko w ścisłości rozgraniczenia pól lokalizacyi. U małp niższych nie ma ostrych granic między sferami motorycznemi różnych grup mięśniowych, lecz sfery te przechodzą częściowo jedne na drugie, u małp zaś najwyższych pola zaopatri jące główniejsze części ciała (kończyny, tułów i t. d.) są od siebie oddzielone powierzchniami niepobudliwemi. A nawet w zakresie k ażdego takiego większego pola, n. p. odpowiadającego