29. Interakcje pomiędzy APC i limfocytami.
o Kompleksy MHC klasy l-epitop są rozpoznawane przez limfocyty T cytotoksyczne, a kompleksy MHC klasy ll-epitop przez limfocyty T pomocnicze
o Limfocyt T rozpoznaje nie tylko klasę MHC, również kształt kompleksu MHC-epitop [który stanowi znak szczególny danego epitopu], za pośrednictwem receptora TCR
o Połączenie limfocytu T z APC stymuluje komórki prezentujące antygen do wydzielania cytokin [np. IL-1, TNF-a], które stymulują proliferację i różnicowanie limfocytów T
o część tych klonów stanowi komórki pamięci [przy ponownym kontakcie z tym samym antygenem odpowiedź jest szybsza], część komórki efektorowe
o Limfocyty Tc po połączeniu się z powierzchnią zakażonej wirusami wydziela substancje toksyczne, które zabijają zakażoną komórkę [substancje różne od tych uwalnianych przez komórki żerne]
o dwie subpopulacje limfocytów Th - Thl i Th2 (różnicują się pod wpływem cytokin z ThO)
o limfocyty Thl (syntetyzują IFN-y, TNF-beta, IL-2, IL-3, GM-CSF) aktywują makrofagi i limfocyty Tc (zwalczają patogeny wewnątrzkomórkowe) - pobudzają odporność komórkową
o limfocyty Th2 (syntetyzują IL-2, IL-4, IL-5, IL-6, IL-10, IL-13, GM-CSF) stymulują limfocyty B do produkcji przeciwciał (działają przeciw patogenom zewnątrzkomórkowym) - pobudzają odporność humoralną
30. Wytwarzanie przeciwciał przez limfocyty B - mechanizm odpowiedzi na antygeny T-zależne i T-niezależne.
ODPOWIEDŹ NA ANTYGENY BIAŁKOWE (antygeny T-zależne-grasiczozależne)
• Wytwarzanie przeciwciał przeciwko antygenom białkowym przez LyB wymaga ich stymulacji przez limfocyty Th.
• Limfocyty B pełnią rolę komórek prezentujących antygen - APC (pochłania antygen, przetwarza go i prezentuje jego epitopy na swojej powierzchni w kompleksie z białkami MHC klasy II)
• Połączenie pomiędzy limfocytem Th a limfocytem B - interakcja podobna jak w przypadku limfocytu T i APC
• Współdziałanie pomiędzy limfocytami Th i B dotyczy tylko limfocytów Th uprzednio uczulonych przez kontakt z antygenem prezentowanym przez inne APC (np. komórki dendrytyczne).
• Przy ponownym kontakcie organizmu z takim samym patogenem (odpowiedź wtórna), będzie on wiązany przez receptor BCR limfocytów B pamięci, powodując ich proliferację i syntezę przeciwciał - odpowiedź szybsza od tej zapoczątkowanej przez APC, bez udziału limfocytów Th
• Podczas infekcji odpowiedź immunologiczna zostaje zapoczątkowana zarówno przez APC jak i przez bezpośrednią stymulację limfocytów B przez antygen
• Odpowiedź zapoczątkowana przez APC jest ważniejsza przy pierwszym kontakcie z określonym patogenem
• Przy kolejnym zetknięciu z tym samym antygenem istotniejsza jest bezpośrednia stymulacja limfocytów B pamięci przez antygen, a następnie stymulacja limfocytów Th przez limfocyty B (pełniące funkcje APC)
ODPOWIEDŹ NA ANTYGENY POLISACHARYDOWE (antygeny T-niezależnie-grasiczoniezależne)
o Limfocyty B odpowiadają na stymulację polisacharydowymi bezpośrednio, bez udziału limfocytów Th (T-niezależne wytwarzanie przeciwciał)
o Odpowiedź przeciwko bakteriom wytwarzającym polisacharydowe otoczki, polega na powstaniu przeciwciał wiążących polisacharydy otoczek, powodując opsonizację bakterii - krzyżowe wiązanie
o Krzyżowe wiązanie powierzchownych przeciwciał stymuluje limfocyty B do wzmożonej syntezy tych przeciwciał i uwalniania ich do krążenia
o Jest to możliwe gdyż polisacharydy charakteryzują się obecnością wielu powtarzających się epitopów.
31. Metody oceny swoistej odpowiedzi immunologicznej.
® oznaczanie liczby komórek produkujących przeciwciała (PFC, ELISPOT)
• oznaczanie miana i swoistych przeciwciał (ELISA, mikroaglutynacja itd.)
• ocena transformacji blastycznej limfocytów
Oznaczanie liczby komórek produkujących przeciwciała (plaque forming cells)
® odczyn opiera się na zasadzie techniki łysinek stosowanych w badaniu bakteriofagów (test Jernego)
« komórki limfoidalne zmieszane z gęsta populacją erytrocytów (lub innych komórek indykatorowych) oraz dopełniacza w żelu agarowym wylewa się na płytki Petriego
• komórki limfoidalne w obecności dopełniacza powodują liżę komórek indykatorowych (erytrocytów)
• powstają łysinki widoczne gołym okiem
• metody:
o Bezpośrednia: służy do wykrywania przeciwciał Ig M
26