CCI20111111087

nać się o tym można z wykresu sinusoidalnego s.em. (rys. 6-2), na którym rzędne sinusoid znoszą się wzajemnie w każdej chwili, gdyż są rzutami trzech symetrycznie rozmieszczonych równych wektorów, których suma jest równa zeru (rys. 6-7).

Połączenie w trójkąt zwojnic prądnicy daje możność korzystania z jednego tylko napięcia; w przypadku tym wartości skuteczne napięć międzyprzewodowych i fazowych są sobie równe

TJ„ = TJf\    (6-2)

a sieć odprowadzająca od takiej prądnicy jest trój przewodowa bez przewodu zerowego.

>»

f

6.2. Łączenie odbiorników w gwiazdę

Prąd trójfazowy można, jak już wiemy, przesyłać za pośrednictwem układu czterech albo trzech przewodów, co stanowi szczególną zaletę prądu trójfazowego. Przy układzie czteroprzewodo-wym przyłącza się odbiorców wg schematu podanego na rys. 6-8. Odbiorniki, np. żarówki, włącza się w ten sposób (rysunek 6-9), że jeden przewód każdej grupy żarówek łączy się z przewodem zerowym, drugi zaś dołącza się do jednego z trzech przewodów fazowych; jest to połączenie odbiorników w gwiazdę.

Ze schematu na rys. 6-9 wynika, że natężenia prądów zarówno w przewodach, jak i w odpowiednich fazach są jednakowe, czyli

h = IfK    (6-3)

Natężenia prądów w poszczególnych fazach wyznacza się tak samo jak w obwodach jednofazowych prądu sinusoidalnego, a więc przy obciążeniu równomiernym, czyli symetrycznym, gdy opory poszczególnych faz są równe i są tego samego rodzaju, i przy tych samych napięciach fazowych, prąd w każdej fazie

W przypadku tym prąd w przewodzie zerowym jest równy zeru, gdyż suma wartości chwilowych jak i wartości skutecznych prądów fazowych jest równa zenu.

Przy obciążeniu natomiast nierównomiernym, gdy opory w poszczególnych fazach są różne tak pod względem wartości, jak i rodzaju, prądy fazowe nie są równe i w przewodzie zerowym płynie prąd. Wyjaśnia to wykres na rys. 6-10 przedstawiający wykres wektorowy dla przypadku nierównomiernego obciążenia faz. Prądy w fazach A i B są jednakowe, w fazie trzeciej C prąd jest mniejszy. Natężenie prądu w przewodzie zerowym I₀ wyznaczono wykreślnie.

Jeżeli więc mamy odbiornik trójfazowy symetryczny (o jednakowych wartościach i rodzajach oporów poszczególnych faz), np. trójfazowy silnik indukcyjny (asynchroniczny) połączony w gwiazdę, to połączenie jego z prądnicą (połączoną również w gwiazdę)

--->.

Rys. 6-9. Schemat włączenia żarówek w gwiazdę

Rys. 6-8. Schemat przyłączenia odbiorców do trójfazowej sieci czteroprzewodowej <--

można wykonać bez przewodu zerowego. Przewód zerowy jest nieodzownie potrzebny przy nierównomiernym obciążeniu faz układu połączonych odbiorników w gwiazdę. Przewód zerowy zatem przyczynia się do utrzymania stałych wartości napięcia fazowego na odbiornikach przy nierównomiernym obciążeniu faz. W praktyce dąży się do równomiernego obciążenia faz, stosując odpowiedni rozdział odbiorników jednofazowych między poszczególne fazy; wskutek tego natężenie prądu w przewodzie zerowym bywa zwykle znacznie mniejsze od natężeń prądów fazowych, toteż przekrój przewodu zerowego bywa zazwyczaj mniejszy od przekroju przewodów fazowych.

175