NoB6

214 NAUKA O BOGU

5.3    Trój-jedność

Teologia chrześcijańska jest zgodna co do tego, że wiara w Trójcę Świętą jest „konkretnym monoteizmem"^ł3. Tezy to) broni się nie tylko wobec judaizmu i islamu jako religii ściśle monoteistycznych, ale również wobec nowożytnych prób pod ważania wiary w Trójcę Świętą w imię rozumu. Deizm przy znał wprawdzie Bogu konieczną funkcję w odniesieniu du świata, czy to jako programującej przyczynie, czy jako gwaran towi porządku moralnego, lecz nie dostrzegł możliwości pyta nia o boskość w samym Bogu. Panteizm w rozmaitych swoich formach postawił wprawdzie to pytanie, lecz w panteizmie Bói| rozpływa się w świecie i traci przy tym swoją transcendencji; W obu tych sposobach myślenia ateizm pojawia się jako prawe nieunikniony: czy wiele się zmieni, jeżeli z tych wyobraźni usunie się Boga? „Jeśli bowiem wszystko jest Bogiem, nic nu jest Bogiem; Bóg nie dodaje wówczas nic do stanu rzeczywisto ści" ^{1 2}. Wyobrażenie Boga jedynie rozumowe kończy się z<i wsze na bez-bóstwie. Obie próby myślenia o Bogu kończą st< w ślepej uliczce modernizmu, który stale waha się międ/ , niewyobrażalnością współistnienia Boga i świata a usunięcinn Boga w przemieszaniu obu wielkości.

Chrześcijańska nauka o Bogu natomiast stara się ukazm że — iw jaki sposób — można pomyśleć Boga jako spójm w sobie istnienie, które jednak otwiera się na to, co pozaboslti' (świat i ludzi), aby objąć je wewnątrzboską miłością między Ojcem, Synem i Duchem. Pojęcie konkretny monoteizm w\ pływa z tego sposobu widzenia.

1.    Bóg jest zawsze konkretnym Bogiem. Wewnętrznym motywem decydującym o ekonomii boskiego dziaiania zbaw-■ /.ego, którego punktem kulminacyjnym jest wcielenie, jest Trójca Święta. Każdy filozoficznie wyrozumowany monoteizm natomiast pozostaje zawsze w najwyższym stopniu abstrakcyjny. Tutaj stają naprzeciw siebie Bóg i to, co nie-boskie, jak ludność i wielość; rodzi się z tego łatwo, jak na przykład w tradycji platońskiej, dualizm etyczny, w którym to, co nie-lioskie, jest zarazem złem. W przeciwieństwie do tego teologia liynitarna ukazuje, że Bóg sam w sobie, w swojej własnej i'(locie, jest miłującym dawaniem i przyjmowaniem i że ten Bóg |nst Stwórcą świata. Wielość w świecie nie może być dlatego dyskwalifikowana etycznie sama przez się jako wielość¹⁵.

2.    Wiara chrześcijańska jest prawdziwym monoteizmem. Ii'st świadoma tego, że znajduje się na drodze rozpoczętej przez Judaizm Starego Testamentu. „Sam tylko Jahwe" — to wyznanie zostało przez dogmatykę chrześcijańską nie tylko utrzymane, ale jeszcze wzmocnione przez nie mający porównania <i| xisób przynależności Nazarejczyka do Boga, Jego Ojca. Jezus |i<Nt z Ojcem związany tak, że ani nie jest do Niego niejako di dączony, ani też nie może być pomyślany bez Niego — podobali' jak Ojciec nie może być pomyślany bez Syna. Ojciec, Syn i Duch Święty nie dzielą się boskością, lecz obdarowują nią di bie wzajemnie z tej samej pełni żyda i miłowania i posiadają In juko jedną boskość. Myśl chrześcijańska odrzuca jedynie taką koncepcję monoteizmu, która zorientowana jest według jedno-ld osoby ludzkiej, tak jakby Bóg był pewnego rodzaju pojedyn-i n\ osobą rzutowaną w nieskończoność.

Musimy oczywiście raz jeszcze wyznać, że gdy chodzi a Irójcę Świętą, nasza myśl i nasz język zdecydowanie zawo-

'* Por. w niniejszym podręczniku traktat IV pt.: Antropologia teologiczna, Inni/. 4.

111111 IllllllllllllliUliinmiumiimiii

1

W. Kasper, Der Gott Jesu Christi, 238. Por. również K. Barth, Kl > l i 368: W. Pannenberg, Systematische Theologie 1, 363.

2

^u W. Kasper, Der Gott Jesu Christi, 356.