— -56 —
czytał ze swoimi kolegami i innemi wykształconemi osobami; g) od czasu do czasu niech przegląda swoje wyciągi.
Takie czytanie jest rzeczywiście kształcącem i wydaje w teoretycznym i praktycznym kierunku najpiękniejsze owoce.
Książki do swojej lektury znajdzie nauczyciel bądź w bibliotece nauczycielskiej, gdzie taka egzystuje, bądź u swego duszpasterza, bądź u swoich kolegów. Kto przestrzega oszczędności i unika o ile możności niepotrzebnych wydatków, powoli założy sobie wcale cenną bibliotekę. Wybierać niektóre tylko książki, ale co najlepsze. Biblioteka nauczyciela wydaje świadectwo o nim samym.
b) Domowe życie nauczyciela.
1. Życie nauczyciela musi być unormowanem. Cielesne i duchowe zdrowie łączy się ściśle z rozumnym porządkiem dziennym. Nadto nauczyciel musi czas swój dobrze wykorzystać, jeżeli chce stać na wysokości ducha czasu i należycie odpowiedzić wszystkim wymogom swego zawodu, a to tylko wówczas potrafi, jeżeli go dobrze podzieli.
2. Prywatne życie rzuca swój cień na szkołę. Jak nauczyciel powinien być ideałem w szkole dla dziecka, tak też i w domu. Domowe cnoty jak: porządek, czystość, miły i wesoły ład, spokój, oszczędność, pracowitość, pobożność, powinny na jaw występywać szczególnie w domu nauczyciela. Niech w nim panuje idealny, chrześciański duch. Niech ten objawia się także w upiększeniu izby, pomieszkania w ogóle. Religijne i patryotyczne obrazy, tak jak i biblioteka powinny świadczyć o duchu nauczyciela.
3. Jeszcze większego znaczenia jest domowe życie nauczyciela, jeżeli założył własną rodzinę. Jego życie rodzinne powinno być dla całej gminy wzorem ze względu na wykonywanie wszystkich cnót domowych. Wychowawca dzieci całej gminy powinien sam być tern, czem one być mają. Wtedy tylko mogą mu oddać je ich rodzice z całem zaufaniem.
4. Nie jest dobrze, jeżeli nauczyciel zawcześnie się ożeni. Pierwszych siedm do ośmiu lat po skończeniu semina-ryum powinno się całkowicie i wyłącznie poświęcić szkole. Jego wszystkie myśli i troski muszą być na nią skierowane,